 |
| အင္းေလးကန္တည္တံ့ေရး ထိန္းသိမ္းေပး |
ယူနက္စကိုက အင္းေလးကန္ကို ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္၌ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပထမဆံုး ဇီဝအဝန္းနယ္ေျမ (Biosphere Reserve) အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ထို အင္းေလးကန္သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ႀကီးခ႐ုိင္ ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း ပင္လယ္ ေရမ်က္ႏွာျပင္ အထက္ ကီလိုမီတာ ၁၅ဝဝ ခန္႔တြင္ တည္ရွိၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒုတိယအႀကီးဆံုး သဘာဝကုန္းတြင္း ေရကန္တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေရတိမ္ေဒသ ( Wet Land) ႀကီးမ်ားတြင္ တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္သည္။
အင္းေလးကန္သည္ အင္းအတြင္း မွီတင္းေနထုိင္သည့္ အင္း တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ ေနထုိင္မႈပံုစံ၊ ေရေပၚတြင္ အိမ္ေဆာက္၊ ေလွကိုလက္ျဖင့္ မေလွာ္ ေျချဖင့္ေလွာ္၊ ကန္အတြင္း ကြၽန္းေမ်ာမ်ားျဖင့္ သီးႏွံစိုက္ပ်ဳိး၊ သဘာဝ လက္ရက္ကန္း စသည့္ ထူးျခားသည့္ ဓေလ့ထုံးစံမ်ား ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ တန္ခုိးႀကီး ေစတီပုထုိး မ်ားေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ျပည္တြင္း ခရီးသြားမ်ား၊ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားမ်ား စိတ္ဝင္စားသည့္ ေနရာတစ္ခုျဖစ္၍ ႏုိင္ငံဝင္ေငြ တုိးသည့္ သဘာဝ ရတနာတစ္ပါးလည္း ျဖစ္သည္။
အင္းေလးကန္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အဓိက ေရအားလွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္ရာျဖစ္ေသာ ေလာပိတ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္႐ုံ၏ ေရအရင္းအျမစ္လည္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးပါေသာ ေဒသတစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။ထုိ႔ျပင္ အင္းေလးကန္ တြင္း၌ ငွက္မ်ဳိးစိတ္ ၂၇ဝ၊ ငါး ၄၃ မ်ဳိး၊ လိပ္သံုးမ်ဳိး၊ လိပ္ျပာ ၉၄ မ်ဳိး၊ ကုန္းေနေရေနသတၱဝါ ၃၄ မ်ဳိးရွင္သန္ ေနထုိင္ၿပီး ေဆးဖက္ဝင္ပင္ ၅၂၇ မ်ဳိး၊ သစ္ခြ ၁၃၅ မ်ဳိး ရွင္သန္ ေပါက္ေရာက္ကာ ကမၻာအႏံွ႕မွ ေဆာင္းခုိငွက္မ်ား ေပ်ာ္ပါးနားခုိရာ ေနရာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အေရးပါသည့္ ေလ့လာစရာ ေနရာအျဖစ္ တည္ရွိေနသည္။
အင္းေလးကန္ အက်ယ္အဝန္း သည္ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ စာရင္းအရ မူလအင္းေရျပင္ ဧရိယာ ၁ဝ၄ ဒသမ ၆၃ စတုရန္းမိုင္ ရွိေၾကာင္း သိရၿပီး၊ အင္းအတြင္း ေက်းရြာအုပ္စုေပါင္း ၂၄ အုပ္စု၊ ရြာေပါင္း ၄ဝဝ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုအခါ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီး လာမႈေၾကာင့္ အင္းေလးကန္ တိမ္ေကာလာရာ အင္းေလးကန္ အတြင္းေရမ်ား ေလ်ာ့နည္းလာၿပီး ေလွမ်ားသြားလာ၍ မရ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ထုိသုိ႔ ျဖစ္ေပၚလာရ ျခင္းသည္ ေျမဆီလႊာကုိ ထိန္းသိမ္းသည့္ သစ္ေတာမ်ား ျပဳန္းတီး လာမႈေၾကာင့္ အင္းေလးကန္ အတြင္း စီးဝင္သည့္ ေခ်ာင္းမ်ားမွ သဲႏုန္းမ်ား ပို႔ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ျပင္ အင္းေလးကန္အတြင္းသို႔ စီးဝင္သည့္ ေခ်ာင္းအသီးသီးမွ ႏွစ္စဥ္ပို႔ခ်သည့္ သဲႏုန္း က်င္းေပါင္းမွာ သံုးသိန္းခန္႔ရွိၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ဌာနက ရရွိသည့္ ရန္ပံုေငြေပၚ မူတည္၍ ဖယ္ရွားရွင္းလင္း ႏုိင္မႈသည္ သဲႏုန္းက်င္း တစ္သိန္းခန္႔သာ ျဖစ္၍ ႏွစ္စဥ္ သဲက်င္းႏွစ္သိန္းခန္႔ က်န္ရွိေနေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ အင္းေလးကန္ကုိ ေရရွည္ တည္တံ့ေရး အထူးအေလးေပး ေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္လ်က္ ရွိေနသည္။ အင္းေလးကန္ ရွိသျဖင့္ အင္းသားလူမ်ဳိး ႏွင့္ ႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့မ်ား ရွိေနသည္။ အင္းေလးကန္ ကြယ္ေပ်ာက္သြား ပါက လူမ်ဳိး ႐ုိးရာဓေလ့ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ သြားႏုိင္ၿပီး ျပည္ပမွ လာေရာက္ လည္ပတ္သူမ်ားလည္း ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။ သို႔ျဖစ္ရာ အင္းေလးကန္ တည္တံ့ခုိင္ၿမဲ ေနေစရန္ ၊ သဘာ၀ ရတနာတစ္ပါး ေလ်ာ့ပါးမသြား ေစရန္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ၊ ျပည္နယ္အစုိးရ ႏွင့္ ႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားမ်ားက အေလးထား ဝုိင္းဝန္းထိမ္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ သြားၾကရမည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပ လုိက္ရေပသည္။
( အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္ )
ရတနာပံုေန႔စဥ္သတင္းစာ ၊ စာ(၂)
No comments:
Post a Comment