ကိုရီးယားႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး အဆင္ေျပလာတာကို အေမရိကန္ မလိုလားဘူးလား

ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး ၊ မင္းခန္႔တင္

-

ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ မီးရထားလမ္းေတြ၊ ကားလမ္းေတြ ျပန္ဖြင့္ဖို႔အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ တာဝန္ရွိသူေတြက ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္မွာ သေဘာတူ လိုက္ပါတယ္။ ဒီသေဘာတူမႈဟာ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္ေဂ်းအင္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအြန္တို႔ရဲ႕ တတိယအႀကိမ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ ရလဒ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ 

-

ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကားမွာ ဒီလိုသေဘာ တူညီမႈရတာနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ခ်က္ခ်င္းပဲ ေတာင္းဆိုမႈ တစ္ခုျပဳပါတယ္။ ဘာကို ေတာင္းဆိုတာလည္း ဆိုေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အျပည့္အဝ အသက္ဝင္ ခိုင္မာေစေရး လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

-

''ကုလသမဂၢ အဖဲြ႕ဝင္ႏုိင္ငံ အားလံုးအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢက ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အျပည့္အဝ အေကာင္အထည္ ေပၚလာေစေရး လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ထားပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ တရားမဝင္ ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ဒံုးက်ည္ အစီအစဥ္ေတြ ရပ္ဆိုင္းဖို႔ အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အခန္း က႑ကေန ကူညီေပးမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္'' လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

-

ကုလသမဂၢရဲ႕ ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈက ဘာအတြက္ရည္ရြယ္ လဲဆိုရင္ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ဒံုးက်ည္ အစီအစဥ္ေတြကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိေစဖို႔ အတြက္ ကုန္သြယ္ေရး က႑အေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔ျခင္းျဖင့္ ေငြပင္ ေငြရင္းေတြကို ျဖတ္ေတာက္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

-

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္အားလံုးကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ ကို အလံုးစုံ စြန္႔လႊတ္ၿပီးမွသာ အေရးယူပိတ္ ဆို႔မႈေတြကို ဖယ္ရွား ေပးမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ဒီလို ရပ္တည္ခ်က္ေၾကာင့္ အေမရိကန္- ေျမာက္ကိုရီးယား အၾကား ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး ေဆြးေႏြး ပြဲဟာ မေရမရာ ျဖစ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

-

ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ လာမႈဟာ ေျမာက္ကိုရီးယား ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ ေျဖရွင္းမႈကေန ခြဲထြက္ၿပီး ရရွိလာတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္ေဂ်းအင္က ေျပာပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ေတာင္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရးေဆာင္ ရြက္ခ်က္ကို အားေပး အားေျမႇာက္ ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ တစ္ဖက္သတ္ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈ ေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔ စဥ္းစားေန တယ္လို႔ ဆိုထား ပါတယ္။ ဒီလို ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေျဖေလွ်ာ့ေပးျခင္းဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို မထိခိုက္ ေစဖို႔လည္း ကတိ ျပဳထား ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးက တစ္ေန႔ တျခားတိုး တက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။

-

ေတာင္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔ စဥ္းစား ေနတယ္လို႔ သတင္းထုတ္ လိုက္တဲ့ အခ်ိန္တုန္းကလည္း အေမရိကန္က ကန္႔ကြက္ ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီတုန္းက

ေတာင္ကိုရီးယား အစိုးရ အေနနဲ႔ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕သေဘာတူ ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေျဖေလွ်ာ့မႈ မလုပ္ရဘူး ဆိုၿပီး အေမရိကန္ သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က သတိေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

-

အခုတစ္ႀကိမ္ မွာေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ေတာင္းဆုိမႈကို ေျမာက္ကိုရီးယား ဘက္ကလည္း ခပ္တင္းတင္းပဲ တုံ႔ျပန္ လိုက္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔ မႈေတြကို ခ်က္ခ်င္း ဖယ္ရွားေပးဖို႔ ေအာက္တိုဘာ ၁၆ ရက္မွာ ေျမာက္ကိုရီးယား ဘက္က ေတာင္းဆို လိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ''အကယ္၍ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ ေပးျခင္း မရွိဘဲ ဆက္ၿပီး ေခါင္းမာ ေနမယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္က ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ ရန္လိုတဲ့ မူဝါဒ ဆက္လက္ထားရွိတဲ့ သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား- အေမရိကန္ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲ တုန္းက ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား ရန္လိုတဲ့ ဆက္ဆံမႈေတြကို ရပ္တန္႔သြားဖို႔နဲ႔ အနာဂတ္ အသစ္ဆီ လွမ္းေလွ်ာက္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္'' လို႔ ေျမာက္ ကိုရီးယား ႏုိင္ငံပုိင္  KCNA တင္းဌာနက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

-

ဒါ့ျပင္ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ ႏ်ဴက လီးယား ဖ်က္သိမ္းေရး ကတိကို တည္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု ဘက္ကလည္း သင့္တင့္ ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ ေျဖေလွ်ာ့မႈေတြ လုပ္ေပးဖို႔ ေတာင္း ဆိုေၾကာင္း  KCNA သတင္းဌာနက ဆက္လက္ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

-

တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံနဲ႔ ႐ုရွားႏုိင္ငံ တို႔ကလည္း ကိုရီးယား ကြၽန္းဆြယ္မွာ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ေတာင္းဆို  ထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥမွာ ပါဝင္ပတ္သက္သူ အားလံုးက ကိုယ္စီ တာဝန္မ်ားကို ယူဖို႔ အတြက္ တ႐ုတ္နဲ႔ ႐ုရွားတို႔က ေတာင္းဆို ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မိုက္ပြန္ ပီယိုဟာ မၾကာေသးမီက ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ၿပီး ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ ေဒၚနယ္ထရမ့္- ကင္ဂ်ဳံအြန္ ဒုတိယ အႀကိမ္ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲ အတြက္ ကင္ဂ်ဳံအြန္နဲ႔ ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါတယ္။ 

-

အဲဒီခရီးစဥ္ အၿပီးမွာေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး လုပ္ေဆာင္ ေနတာဟာ သိသာထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္မႈေတြ ရရွိေနတယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ ခဲ့ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေတြကို အမွန္ တကယ္ လုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဘက္ကလည္း သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးမွသာ တစ္ဖက္နဲ႔ တစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ ညီမွ်မႈရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို မဟုတ္ရင္ေတာ့ တစ္ဖက္သတ္ ႏ်ဴကလီးယား ဖ်က္သိမ္းေရးကို ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံက လုပ္ေဆာင္ခ်င္မွာ မဟုတ္ ပါဘူး။

-

ဒီအခ်ိန္မွာ အိမ္နီးခ်င္း ေကာင္းနဲ႔ ေဆြမ်ဳိးရင္းခ်ာ စိတ္ဓာတ္ရွိတဲ့ ေတာင္ကိုရီးယားက ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔ မႈေတြ ေျဖေလွ်ာ့ေပး ႏုိင္ဖို႔ လိုက္လံ ေတာင္းဆို ေနတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရးကို လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံတကာ အေနနဲ႔ ကလည္း ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ ခ်မွတ္ ထားတဲ့ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ ေပးဖို႔ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ မြန္ေဂ်းအင္ က ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္မွာ အေလးေပး ေျပာဆိုထားပါတယ္။

-

မြန္ေဂ်းအင္ဟာ ျပင္သစ္ သမၼတ အီမန္ ႏ်ဴယယ္မက္ခရြန္ နဲ႔ေတြ႕ဆုံၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေျဖေလွ်ာ့ ေပးရာမွာ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံက ဦးေဆာင္ေပးဖို႔ ကိုလည္း ေတာင္းဆို ခဲ့ပါတယ္။ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံက ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရး ေကာင္စီရဲ႕အၿမဲတမ္း အဖဲြ႕ဝင္ ႏုိင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။

-

ျပင္သစ္ သမၼတက ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ လံုးဝႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္သြားတဲ့ အထိ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ခ်မွတ္ထားဖို႔ လုိမွာျဖစ္ ေပမယ့္လည္း ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အရွိန္တိုးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ ဖို႔အတြက္ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံက ကူညီေထာက္ပံ့ ေပးသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မြန္ေဂ်းအင္ဟာ အခုသီတင္းပတ္ အတြင္းမွာ ၿဗိတိန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ထရီဆာေမ၊ ဂ်ာမနီ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အိန္ဂ်ဲလာမာကယ္ တို႔နဲ႔လည္း 

ေတြ႕ဆုံသြားဖို႔ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို ေတြ႕ဆုံတဲ့ အခါမွာလည္း ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ကူညီ ေထာက္ပံ့ေပးဖို႔နဲ႔ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔ မႈေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔ ေတာင္းဆို သြားဖြယ္ရွိပါတယ္။

-

ကိုရီးယား ကြၽန္းဆြယ္ကို အမွန္တကယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေစလိုတဲ့ ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံက ေျမာက္ကိုရီးယား ရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး လုပ္ေဆာင္ ခ်က္ေတြကို အသိအမွတ္ ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ တစ္ဖက္သတ္ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔ စဥ္းစားေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ႏုိင္ငံတကာ အေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔ကို မြန္ေဂ်းအင္က လိုက္လံ ေတာင္းဆိုေန တာျဖစ္ပါတယ္။ 

-

ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြဟာ ကိုရီးယား ကြၽန္းဆြယ္မွာ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းစင္ၿပီး ထာဝရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိမွာကို မလိုလား လို႔လား။ ဒါမွမဟုတ္ ကိုရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံ အဆင္ေျပ လာတာကို မလိုလား လို႔လားဆိုတာ သံသယ ျဖစ္ဖြယ္ ေကာင္းလာေၾကာင္း ေရးသား တင္ျပ လိုက္ရပါတယ္။

-

Ref: Yonhap

#ျမ၀တီေန႔စဥ္သတင္းစာ