( ကုိကုိလႈိင္ )
ႏိုင္ငံေရး ဇာတ္ခံုတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ကို လူၾကမ္း သ႐ုပ္ေဆာင္ အျဖစ္ လူသိမ်ားၾကသည္။ စားစရာ ဆန္မရွိေသာ္လည္း ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ႏွင့္ တိုက္ခ်င္းပစ္ ဒံုးပ်ံကို တီထြင္ ထုတ္လုပ္သည့္ ႏုိင္ငံ၊ ကြန္ျမဴနစ္ဟု ဆိုေသာ္လည္း သားစဥ္ေျမးဆက္ အာဏာရွင္ စနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ႏုိင္ငံ၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္ ႏွင့္ အေမရိကန္ တို႔ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ ႏုိင္ငံဟူ၍ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းမ်ား၌ အစဥ္တစိုက္ ေဖာ္ျပ ခံ ေနရသည့္ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ေျမာက္ကိုရီးယား တည္းဟူေသာ လူၾကမ္းသည္လည္း ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရး၏ ဇာတ္ခံုေပၚတြင္ အင္အားႀကီး ဇာတ္ဆရာမ်ား အသီးသီးေရးသား စီရင္အပ္ေသာ ဇာတ္ၫႊန္းမ်ား၌ သူ႔ေနရာႏွင့္ သူ အကြက္ေစ့ေစ့ အသံုးဝင္လ်က္ ရွိသည္ကို လူသိနည္း ၾကသည္။ စင္စစ္၌ ကမၻာ့လူထု အေနျဖင့္ အင္အားႀကီးတို႔ ဇာတ္ၫႊန္း ေရးဆြဲကျပ ေနေသာ ယင္းတို႔၏ စိတ္ႀကိဳက္ ျပကြက္မ်ား ကိုသာ အမွန္တကယ္ ဇာတ္လမ္းမ်ား အျဖစ္ ခံစားၾကည့္႐ႈ လက္ခံေနၾက ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ဇာတ္ခံု ကန္႔လန္႔ကာ ေနာက္ကြယ္မွ ျဖစ္ရပ္မွန္ ႏွင့္ ဆႏၵမွန္မ်ားကို သိရခဲ လွသည္။
ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရး ဇာတ္ခံုေပၚတြင္ ႏုိင္ငံ အားလံုးသည္ မိမိတို႔၏ အက်ဳိးစီးပြား အတြက္သာ ဦးတည္လႈပ္ရွား ေနရသည္ဆိုသည့္ အခ်က္မွာ မည္သည့္အခါမွ် မတိမ္ေကာ ႏုိင္ေသာ အမွန္တရား ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္မိမိ၏ အက်ဳိးစီးပြား သက္သက္ကိုသာ ဦးစားေပး၍ လုပ္ကိုင္ေ နမႈကို ေပၚေပၚထင္ထင္ ျပဳမူခဲ့ပါက မာခီယာဗယ္လီ ၏ မင္းသား စာအုပ္ပါ အတၱႀကီး၍ ေကာက္က်စ္ေသာ သူမ်ားဟု ဝိုင္း၍ျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်ခံရမည္ကို စုိးရိမ္၍ အေပၚယံ၌ လူအမ်ား လက္ခံႏုိင္သည့္ မူဝါဒ သေဘာတရား မ်ားျဖင့္ အခ်ဳိသကာ ဖံုးကာ ဟန္ျပထားၾက ေလ့ရွိသည္။ ယင္းသို႔ အေပၚ ယံ တစ္မ်ဳိး ေနာက္ကြယ္၌ တစ္ဖံု ကဲြျပားေသာ ႏုိင္ငံျခားေရး မူဝါဒႏွစ္မ်ဳိးကို ေဖာက္ထြင္း ဆန္းစစ္ေလ့လာ ႏုိင္မွသာ မူလႏုိင္ငံတို႔၏ တကယ့္ သေဘာထား အမွန္ကို သိႏိုင္မည္။ အေပၚယံမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္မ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းဌာနတို႔၌ လိုသလို ပံုေဖာ္ထားေသာ သတင္းမ်ားကို ေလ့လာ ေကာက္ခ်က္ခ်လွ်င္ လက္ေတြ႕ အမွန္သေဘာ ႏွင့္ အလွမ္းေဝး တတ္သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားက အဘယ္ေၾကာင့္ ဟုိက္ဒဂ်င္ဗံုး ႏွင့္ တုိက္ခ်င္းပစ္ဒံုးပ်ံ ကုိ လုပ္သနည္း
အမ်ား သိၾကသည့္အတုိင္း အဏုျမဴ လက္နက္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ တာေဝးပစ္ ဒံုးပ်ံမ်ားကို တီထြင္ထုတ္လုပ္ ရသည္မွာ အလြန္ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားလွ၏။ သာမန္ ႏ်ဴကလီးယားဗံုး တစ္လံုး ထုတ္လုပ္ရန္ ပင္လွ်င္ ေဒၚလာ ဘီလီယံႏွင့္ ခ်ီ၍ ကုန္က်သည္ျဖစ္ရာ ယင္း ႏ်ဴကလီးယားဗံုး ကို စနက္တံအျဖစ္ အသံုးျပဳ၍ ယင္းထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ေပါက္ကဲြအား ျပင္းထန္ေသာ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ကို ထုတ္လုပ္မည္ ဆိုပါက ေျပာဖြယ္ရာ မရွိၿပီ။ ထိုသို႔ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားလွေသာ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ားကို တစ္ႏုိင္ငံလံုး ဆင္းရဲတြင္းမွ မတက္ႏုိင္သည့္ ၾကားမွ ေျမာက္ကုိရီးယား က အဘယ္ေၾကာင့္ ဇြတ္တိုး၍ လုပ္ေနရပါ သနည္း။
ေျမာက္ကိုရီးယား အေနျဖင့္ ယင္းတို႔၏ အစိုးရႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ တည္ၿမဲေနေစရန္၊ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္အုပ္စု မ်ား၏ အႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ရန္၊ ေျမာက္ကိုရီးယား လူထု၏ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ အစိုးရအေပၚ ေထာက္ခံမႈ တည္ၿမဲေစရန္ ဟူေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ယင္း မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ားကို ထုတ္လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။
သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားၾကည့္ ပါက ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားမ်ားျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေ သာ ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ တစ္ဖက္မွ အင္အားႀကီးေသာ ၿပိဳင္ဘက္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရာ၌ အေျခအေန ဖန္တီးႏိုင္ခြင့္ကို ပိုင္ဆိုင္ႏုိင္ရန္ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္ နည္းပညာ တိုးတက္ရ ယူျခင္း ျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ရ ေပလိမ့္မည္။ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တစ္ဖက္မွ ဇာတ္ၫႊန္းကို ေလ့လာ၍ မီးစင္ၾကည့္ၿပီး ကသြားျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ မွ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ား အတြင္း အေမရိကန္ သမၼတ ဘီလ္ကလင္တန္ လက္ထက္အထိ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ကို မလုပ္ႏိုင္ေသးဘဲ သန္႔စင္ ယူေရနီယံ ထုတ္လုပ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္ က ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ ကင္ေဒးဂ်ံဳ ၏ ေနျခည္ျဖာေႏြး ဆက္ဆံေရး မူဝါဒေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ တိုးတက္ လာခဲ့သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယား က ႏ်ဴကလီးယား သန္႔စင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းၿပီး ဗံုးလုပ္ႏိုင္ သည့္ ေရေလး အသံုးျပဳ နည္းစဥ္မွ ေရေပါ့ျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို ကို ေျပာင္းလဲ လည္ပတ္မည္ ဆိုပါက အေမရိကန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယား တို႔က ေျမာက္ကိုရီးယား အတြက္ လိုအပ္သည့္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ေလာင္စာဆီ မ်ား ေထာက္ပံ့ေပးရန္ သေဘာတူခဲ့ ၾကသည္။
သုိ႔ရာတြင္ ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတ ေဂ်ာ့ခ်္ ဒဗလ်ဴဘုရွ္ တက္လာေသာ အခါ ေျမာက္ကိုရီးယား ကို အီရတ္၊ အီရန္တုိ႔ ႏွင့္အတူ လူဆိုးစာရင္း သြင္းလိုက္ၿပီးေနာက္ အေျခအေနက လံုးဝဥႆံု ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံေရး ဇာတ္ခံုတြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ကို လူၾကမ္း သ႐ုပ္ေဆာင္ အျဖစ္ လူသိမ်ားၾကသည္။ စားစရာ ဆန္မရွိေသာ္လည္း ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ႏွင့္ တိုက္ခ်င္းပစ္ ဒံုးပ်ံကို တီထြင္ ထုတ္လုပ္သည့္ ႏုိင္ငံ၊ ကြန္ျမဴနစ္ဟု ဆိုေသာ္လည္း သားစဥ္ေျမးဆက္ အာဏာရွင္ စနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ႏုိင္ငံ၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ဂ်ပန္ ႏွင့္ အေမရိကန္ တို႔ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ ႏုိင္ငံဟူ၍ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းမ်ား၌ အစဥ္တစိုက္ ေဖာ္ျပ ခံ ေနရသည့္ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ေျမာက္ကိုရီးယား တည္းဟူေသာ လူၾကမ္းသည္လည္း ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရး၏ ဇာတ္ခံုေပၚတြင္ အင္အားႀကီး ဇာတ္ဆရာမ်ား အသီးသီးေရးသား စီရင္အပ္ေသာ ဇာတ္ၫႊန္းမ်ား၌ သူ႔ေနရာႏွင့္ သူ အကြက္ေစ့ေစ့ အသံုးဝင္လ်က္ ရွိသည္ကို လူသိနည္း ၾကသည္။ စင္စစ္၌ ကမၻာ့လူထု အေနျဖင့္ အင္အားႀကီးတို႔ ဇာတ္ၫႊန္း ေရးဆြဲကျပ ေနေသာ ယင္းတို႔၏ စိတ္ႀကိဳက္ ျပကြက္မ်ား ကိုသာ အမွန္တကယ္ ဇာတ္လမ္းမ်ား အျဖစ္ ခံစားၾကည့္႐ႈ လက္ခံေနၾက ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ဇာတ္ခံု ကန္႔လန္႔ကာ ေနာက္ကြယ္မွ ျဖစ္ရပ္မွန္ ႏွင့္ ဆႏၵမွန္မ်ားကို သိရခဲ လွသည္။
ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရး ဇာတ္ခံုေပၚတြင္ ႏုိင္ငံ အားလံုးသည္ မိမိတို႔၏ အက်ဳိးစီးပြား အတြက္သာ ဦးတည္လႈပ္ရွား ေနရသည္ဆိုသည့္ အခ်က္မွာ မည္သည့္အခါမွ် မတိမ္ေကာ ႏုိင္ေသာ အမွန္တရား ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္မိမိ၏ အက်ဳိးစီးပြား သက္သက္ကိုသာ ဦးစားေပး၍ လုပ္ကိုင္ေ နမႈကို ေပၚေပၚထင္ထင္ ျပဳမူခဲ့ပါက မာခီယာဗယ္လီ ၏ မင္းသား စာအုပ္ပါ အတၱႀကီး၍ ေကာက္က်စ္ေသာ သူမ်ားဟု ဝိုင္း၍ျပစ္တင္ ႐ႈတ္ခ်ခံရမည္ကို စုိးရိမ္၍ အေပၚယံ၌ လူအမ်ား လက္ခံႏုိင္သည့္ မူဝါဒ သေဘာတရား မ်ားျဖင့္ အခ်ဳိသကာ ဖံုးကာ ဟန္ျပထားၾက ေလ့ရွိသည္။ ယင္းသို႔ အေပၚ ယံ တစ္မ်ဳိး ေနာက္ကြယ္၌ တစ္ဖံု ကဲြျပားေသာ ႏုိင္ငံျခားေရး မူဝါဒႏွစ္မ်ဳိးကို ေဖာက္ထြင္း ဆန္းစစ္ေလ့လာ ႏုိင္မွသာ မူလႏုိင္ငံတို႔၏ တကယ့္ သေဘာထား အမွန္ကို သိႏိုင္မည္။ အေပၚယံမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္မ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းဌာနတို႔၌ လိုသလို ပံုေဖာ္ထားေသာ သတင္းမ်ားကို ေလ့လာ ေကာက္ခ်က္ခ်လွ်င္ လက္ေတြ႕ အမွန္သေဘာ ႏွင့္ အလွမ္းေဝး တတ္သည္။
ေျမာက္ကိုရီးယားက အဘယ္ေၾကာင့္ ဟုိက္ဒဂ်င္ဗံုး ႏွင့္ တုိက္ခ်င္းပစ္ဒံုးပ်ံ ကုိ လုပ္သနည္း
အမ်ား သိၾကသည့္အတုိင္း အဏုျမဴ လက္နက္ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ တာေဝးပစ္ ဒံုးပ်ံမ်ားကို တီထြင္ထုတ္လုပ္ ရသည္မွာ အလြန္ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားလွ၏။ သာမန္ ႏ်ဴကလီးယားဗံုး တစ္လံုး ထုတ္လုပ္ရန္ ပင္လွ်င္ ေဒၚလာ ဘီလီယံႏွင့္ ခ်ီ၍ ကုန္က်သည္ျဖစ္ရာ ယင္း ႏ်ဴကလီးယားဗံုး ကို စနက္တံအျဖစ္ အသံုးျပဳ၍ ယင္းထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ေပါက္ကဲြအား ျပင္းထန္ေသာ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ကို ထုတ္လုပ္မည္ ဆိုပါက ေျပာဖြယ္ရာ မရွိၿပီ။ ထိုသို႔ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားလွေသာ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ားကို တစ္ႏုိင္ငံလံုး ဆင္းရဲတြင္းမွ မတက္ႏုိင္သည့္ ၾကားမွ ေျမာက္ကုိရီးယား က အဘယ္ေၾကာင့္ ဇြတ္တိုး၍ လုပ္ေနရပါ သနည္း။
ေျမာက္ကိုရီးယား အေနျဖင့္ ယင္းတို႔၏ အစိုးရႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ တည္ၿမဲေနေစရန္၊ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္အုပ္စု မ်ား၏ အႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ရန္၊ ေျမာက္ကိုရီးယား လူထု၏ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ အစိုးရအေပၚ ေထာက္ခံမႈ တည္ၿမဲေစရန္ ဟူေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ယင္း မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ားကို ထုတ္လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။
သို႔ေသာ္ လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားၾကည့္ ပါက ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားမ်ားျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေ သာ ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ တစ္ဖက္မွ အင္အားႀကီးေသာ ၿပိဳင္ဘက္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရာ၌ အေျခအေန ဖန္တီးႏိုင္ခြင့္ကို ပိုင္ဆိုင္ႏုိင္ရန္ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္ နည္းပညာ တိုးတက္ရ ယူျခင္း ျဖစ္သည္ကို ေတြ႕ရ ေပလိမ့္မည္။ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တစ္ဖက္မွ ဇာတ္ၫႊန္းကို ေလ့လာ၍ မီးစင္ၾကည့္ၿပီး ကသြားျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ မွ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ား အတြင္း အေမရိကန္ သမၼတ ဘီလ္ကလင္တန္ လက္ထက္အထိ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ကို မလုပ္ႏိုင္ေသးဘဲ သန္႔စင္ ယူေရနီယံ ထုတ္လုပ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္ က ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ ကင္ေဒးဂ်ံဳ ၏ ေနျခည္ျဖာေႏြး ဆက္ဆံေရး မူဝါဒေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ တိုးတက္ လာခဲ့သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယား က ႏ်ဴကလီးယား သန္႔စင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းၿပီး ဗံုးလုပ္ႏိုင္ သည့္ ေရေလး အသံုးျပဳ နည္းစဥ္မွ ေရေပါ့ျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို ကို ေျပာင္းလဲ လည္ပတ္မည္ ဆိုပါက အေမရိကန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယား တို႔က ေျမာက္ကိုရီးယား အတြက္ လိုအပ္သည့္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ ေလာင္စာဆီ မ်ား ေထာက္ပံ့ေပးရန္ သေဘာတူခဲ့ ၾကသည္။
သုိ႔ရာတြင္ ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတ ေဂ်ာ့ခ်္ ဒဗလ်ဴဘုရွ္ တက္လာေသာ အခါ ေျမာက္ကိုရီးယား ကို အီရတ္၊ အီရန္တုိ႔ ႏွင့္အတူ လူဆိုးစာရင္း သြင္းလိုက္ၿပီးေနာက္ အေျခအေနက လံုးဝဥႆံု ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။
 |
| US Osan Air Base in South Korea. |
 |
| The U.S. forces Futenma air base in Okinawa. |
 |
| Andersen Air Force Base Guam |
 |
| Naval Base Guam Navy Base in Apra Harbor, Guam |
 |
| US Navy bases second submarine support ship on Guam |
၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္တြင္ အီရတ္ႏုိင္ငံအား ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ မရွိမွန္း သိပါလ်က္ႏွင့္ ရွိသည္ဟု လုပ္ႀကံစြပ္စဲြကာ အေမရိကန္က ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ လုိက္ေသာအခါ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔အဖို႔ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ကို လံုးဝစြန္႔လႊတ္ျခင္း မျပဳေတာ့ရန္ ဘီလူးဆိုင္းတီး ေပးလိုက္ သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္သြားေတာ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုက ဖိအားေပးမႈ၊ ေျမာက္ ကိုရီးယား က တင္းမာစြာတံု႔ျပန္မႈ၊ ေျခာက္ႏုိင္ငံ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပ၍ တင္းမာမႈမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား က လက္နက္ စမ္းသပ္မႈမ်ား ထပ္မံ လုပ္ေဆာင္မႈ၊ ႏုိင္ငံတကာမွ ထပ္မံဖိအားေပးမႈ ဟူသည့္ အဆိုး သံသရာလည္ ေနခဲ့သည္။ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔က ေျမေအာက္ ႏ်ဴကလီးယားဗံုး စမ္းသပ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ႏွင့္၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္တို႔တြင္ ထပ္မံ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ကာ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး အဆင့္အထိ တိုးတက္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ သည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာဖိအား အမ်ဳိးမ်ဳိး အၾကားမွပင္ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္း ကာလအတြင္း မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္မႈတြင္ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုးႏွင့္ တိုက္ခ်င္းပစ္
ဒံုးပ်ံအဆင့္ထိ အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ တိုးတက္ လုပ္ေဆာင္ လာခဲ့သည္မွာ ထင္ရွားလွသည္။
ေျမာက္ကုိရီးယားေၾကာင့္ ရရွိလာခဲ့သည့္ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးဆက္မ်ား
တစ္ႏွစ္လွ်င္ တစ္မ်ဳိးသားလံုး ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ဂ်ီဒီပီေဒၚလာ ၁၁ ဘီလီယံခန္႔သာ ရွိၿပီး ဂ်ီဒီပီ တိုးတက္မႈႏႈန္း ၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔သာရွိေသာ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံက ႏိုင္ငံတကာ၏ ပိတ္ဆို႔မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ မ်က္စိ ေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္႐ႈ ေထာက္လွမ္းေနသည့္ ၾကားမွ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုအတြင္း ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ႏွင့္ တိုက္ခ်င္းပစ္ ဒံုးပ်ံအဆင့္အထိ လက္နက္ႀကီး မ်ားကို တိုးတက္ထုတ္လုပ္ ႏုိင္သည္မွာ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းလွသည္။
တစ္ႏွစ္လွ်င္ ဂ်ီဒီပီ ၄၂၅ ဘီလီယံရွိၿပီး ကမၻာ့ဒုတိယ အႀကီးမားဆံုး ေရနံသိုက္ကို ပိုင္ဆုိင္ထား သည့္ အီရန္ႏိုင္ငံ သည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အဏုျမဴလက္နက္ ထုတ္လုပ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ သည့္အတြက္ အေမရိကန္ႏွင့္ ညိႇ၍ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆို လိုက္ရသည္။ သို႔ျဖစ္လွ်င္ ဆင္းရဲလွ သည့္ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနျဖင့္ သူပိုင္ေငြေၾကး၊ နည္းပညာျဖင့္ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ႏွင့္ တိုက္ခ်င္းပစ္ ဒံုးပ်ံကို တီထြင္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုပါက ယံုတမ္း စကားသာ ျဖစ္ဖို႔မ်ားသည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ေျမာက္ကိုရီးယား ကို မည္သူ ကူညီခဲ့သနည္း။
ျဖစ္ႏုိင္သည့္ ႏိုင္ငံမွာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွား ႏွစ္ႏိုင္ငံသာ ရွိ၏။ သို႔ရာတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ဆက္ဆံေရး အေျခအေနမွာ မ်ားစြာ ေကာင္းလွသည္ မဟုတ္။ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ အေနျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား သို႔ တစ္ ႀကိမ္မွ် သြားေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိသကဲ့သို႔ ေျမာက္ကိုရီး ယား ေခါင္းေ ဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအြန္ ႏွင့္လည္း တစ္ခါမွ် ေတြ႕ဆံုခဲ့ဖူးျခင္း မရွိေပ။ ေျမာက္ကိုရီးယား ကလည္း တ႐ုတ္တို႔ ကန္႔ကြက္ေနသည့္ ၾကားမွ တ႐ုတ္ကိုပင္ အာခံ၍ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္ႀကီး မ်ားကို ဆက္လက္ ႀကိဳးပမ္း ထုတ္လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္ရာ တ႐ုတ္တို႔က ေျမာက္ကိုရီးယား ကို ဆိုးသြမ္းေသာ ညီငယ္တစ္ဦး သဖြယ္ သေဘာထားၿပီး ပစ္ပယ္ ရလည္းခက္၊ လႈိက္လွဲ ေႏြးေထြးစြာ ကူညီရန္လည္း ခက္ ျဖစ္ေန သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယား ၏ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္မ်ား အဆင့္ျမႇင့္ ထုတ္လုပ္ လာမႈသည္ အနီးကပ္ အိမ္နီးခ်င္း ျဖစ္သည့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အတြက္ပါ လံုၿခံဳေရးအရ စိုးရိမ္ဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ရာ တ႐ုတ္တို႔က ေျမာက္ကို ရီးယား အေပၚ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ မွစ၍ ႏ်ဴကလီးယား ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈ မ်ားကို ျမႇင့္တင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔၏ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္မႈ နည္းစဥ္တြင္ ေနာက္ကြယ္မွ ကူညီသူရွိပါက ထိုသူမွာ တ႐ုတ္ျဖစ္ရန္ ခဲယဥ္း၏။
သို႔ျဖစ္ရာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ႏွစ္ႏုိင္ငံရွိသည့္ အနက္ တ႐ုတ္ကို ဖယ္လုိက္လွ်င္ ႐ုရွားသာ က်န္မည္ ျဖစ္သည္။ ႐ုရွားသည္ ေရွးယခင္ ကပင္ ေျမာက္ကိုရီးယား တုိ႔၏ လက္ဦးဆရာ ျဖစ္သည္။ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ႏွင့္ ဒံုးပ်ံ နည္းပညာ တြင္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔က ႐ုရွားထံမွ တပည့္ခံ၍ ရယူထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ႐ုရွားသည္ အေမရိကန္ သမၼတ ဘုရွ္ လက္ထက္မွ စ၍ အေမရိကန္တို႔၏ ဥေရာပ ဒံုးခြင္းဒံုး ကြန္ရက္ တည္ေဆာက္ေရး ႏွင့္ပတ္သက္၍ ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ခဲ့သည္။ သမၼတ အိုဘားမား လက္ထက္တြင္ အစပိုင္း၌သာ ႏွစ္ဖက္ ရင္ၾကားေစ့ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾက ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ယူကရိန္း ကိစၥ ႏွင့္ ေနတိုး အဖဲြ႕အား အေရွ႕ဘက္သို႔ တိုးခ်ဲ႕ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ တင္းမာ လာခဲ့ၾကသည္။ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္သည့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေၾကာင့္ ႐ုရွားတို႔ အထိနာခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္း မွာပင္ ႐ုရွားႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ၾကား ဆက္ဆံေရးမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း သိသိသာသာ တိုးတက္လာသည္။ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ႐ုရွားတို႔က ေျမာက္ကိုရီးယားထံ တင္ရွိေသာ ေၾကြးၿမီ႐ူဘယ္ေငြ ၁ဝ ဘီလီယံ ကို ေလွ်ာ္ေပးခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ကို လည္း ႐ုရွား- ေျမာက္ကိုရီးယား ခ်စ္ၾကည္ ေရးႏွစ္ဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား အျပန္အလွန္ သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စစ္သေဘာအရ ၾကည့္မည္ဆိုပါက အေမရိကန္တို႔ ဥေရာပ စစ္မ်က္ႏွာအတြင္း အင္အားစုစည္း လာမည့္အစား အေရွ႕အာရွ စစ္မ်က္ႏွာ၌ပါ အင္အားျဖန္႔ခဲြရန္ ဖန္တီးႏုိင္ပါက ႐ုရွားတို႔ အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးအျမတ္ ရွိႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသည္ ရီပတ္ပလစ္ကန္ သမၼတ ေဂ်ာ့ခ်္ ဒဗလ်ဴဘုရွ္ လက္ထက္တြင္ စစ္အသံုးစရိတ္ မ်ားလြန္း၍ စီးပြားေရး ခြၽတ္ၿခံဳက်ခဲ့ၿပီး ဒီမိုကရက္ သမၼတ အိုဘားမား အား ဘ႑ာေရး အက်ပ္အတည္း ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးကို ပခံုးလႊဲေပးခဲ့သည္။ အိုဘားမား အေနျဖင့္ ယင္း ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးကို အီရတ္စစ္ပြဲ မွ ဆုတ္ခြာျခင္းႏွင့္ အာဖဂန္ စစ္ဆင္ေရး အင္အား ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းျဖင့္ အသံုးစရိတ္ ေခြၽတာခဲ့ရၿပီး တ႐ုတ္ အပါအဝင္ တျခားႏုိင္ငံမ်ားမွ ေငြေခ်းယူ၍ စီးပြားေရး လႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ကာ ေငြေမ်ာ ေငြႏွင့္လုိက္၍ အရင္းေထာင္ ေနရဆဲျဖစ္၏။ ဤ အေျခအေနတြင္ ကမၻာ အႏွံ႔အျပား၌ ပဋိပကၡႏွင့္ တင္းမာမႈမ်ား ကို ဖန္တီးေပးပါက အေမရိကန္ အတြက္ မကုန္မျဖစ္ စစ္အသံုးစရိတ္မ်ား တစ္ေက်ာ့ ျပန္တက္လာဖြယ္ ရွိၿပီး အက်ပ္အတည္း ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ဘ႑ာေရး ေထာင္ေခ်ာက္လည္း ျဖစ္လာႏိုင္သည္။
စစ္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ အျမင္ျဖင့္ ၾကည့္လွ်င္ ႐ုရွားကိုယ္တိုင္ မဟုတ္ဘဲ ယင္းတို႔၏ ကိုယ္စား ေျမာက္ကို ရီးယား က အေမရိကန္ အေနာက္ျခမ္းသို႔ တိုက္ခိုက္ ၿခိမ္းေျခာက္ႏုိင္သည့္ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ဳိး ရရွိပိုင္ဆိုင္ သြားျခင္းသည္ အေမရိကန္ အတြက္ ေခါင္းကိုက္ႏိုင္ ေစသည့္ေဝဒနာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ဤ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးစီးပြား တြက္ခ်က္မႈမ်ား အရဆိုလွ်င္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွ စ၍ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ အဏုျမဴႏွင့္ ဒံုးပ်ံ နည္းပညာ အဆင့္ အလ်င္အျမန္ တိုးတက္ လာမႈသည္ က်ဳိးေၾကာင္း ဆီေလ်ာ္မႈ မရွိဟု ဆိုႏုိင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။
အေမရိကန္တို႔၏ အက်ဳိးစီးပြား လက္ေတြ႕က်က် စိစစ္ၾကည့္ပါက ေျမာက္ကိုရီးယား အေနျဖင့္ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး သာမက ယင္းထက္ ၁ဝ ဆမက အဖ်က္စြမ္းအား ႀကီးမားေသာ လက္နက္ကို ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ တုိင္ေအာင္ အေမရိကန္ကို အမွန္တကယ္ ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ကာ အၾကြင္းမဲ့စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲႏိုင္မည့္ အင္အားမရွိေပ။ အကယ္၍ မိုက္မိုက္ကန္းကန္း တစ္ဇြတ္ထိုး အျပဳအမူျဖင့္ ပစ္ခတ္လွ်င္ပင္ ယင္းဒံုးလက္နက္ တို႔သည္ ပစ္မွတ္ မေရာက္မီ
ဖ်က္ဆီးခံရမည္ ျဖစ္ၿပီး တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွာလည္း ကမၻာ့ေျမပံုေပၚမွ ေပ်ာက္ကြ ယ္ သြားေအာင္ ေခ်မႈန္းျခင္း ခံရေပလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအြန္ အေနျဖင့္ ယင္း လက္နက္မ်ားကို လက္ဝယ္ထားရွိ ေနျခင္းမွာ အမွန္တကယ္ သံုးရန္မဟုတ္။ လက္နက္ျပ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ႏိုင္ငံ၏ အက်ဳိးစီးပြားကို ျဖည့္ဆည္းရန္သာ ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေနျဖင့္ ဤအခ်က္ကို သိေသာ္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယား ၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကို ပံုႀကီးခ်ဲ႕ကာ ခုတံုးလုပ္ အသံုးခ်ျခင္းျဖင့္ ေတာင္ကိုရီးယား တြင္ယင္းတို႔၏ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ား တပ္ျဖန္႔ ခ်ထားခြင့္ ရၿပီး တ႐ုတ္ကိုပါ ေရာ၍ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္သည္။ ယခုပင္လွ်င္ ေတာင္ကိုရီးယား ၌ မဟာဗ်ဴဟာ ဗံုးႀကဲေလယာဥ္ မ်ားႏွင့္ THAAD ေခၚ အျမင့္ပ်ံဒံုး ေလေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး စနစ္မ်ား ခ်ထားရန္ စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ လ်က္ ရွိသည္။ အမွန္စင္စစ္ အေမရိကန္တို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ လိုသည္မွာ ေျမာက္ကိုရီးယား ဒံုးက်ည္ကို မဟုတ္ တ႐ုတ္ကိုသာ ျဖစ္သည္။ ကိုရီးယား ကြၽန္းဆြယ္မွ ပင္လယ္ဝါကို ေက်ာ္၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေပက်င္းသို႔ သာမန္ ဗံုးႀကဲ တိုက္ေလယာဥ္ မ်ားျဖင့္ လက္လွမ္းမီ ေနသည္။ ထို႔ျပင္ ကိုရီးယားႏွင့္ ဂ်ပန္၌ ယင္းတို႔၏ စစ္အင္အားမ်ား တိုးျမႇင့္စုစည္း ခ်ထားျခင္းျဖင့္ အေရွ႕တ႐ုတ္ ပင္လယ္တြင္ တ႐ုတ္ေရတပ္ကို ကန္႔သတ္ႏုိင္သည့္ အျပင္ တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနေသာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္သို႔ လွမ္း၍ ေထာက္ထားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္တြင္ တ႐ုတ္တို႔၏ လူလုပ္ကြၽန္း မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ ႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ တင္းမာေနမႈ အေပၚ တခ်ဳိ႕က တတိယကမၻာ စစ္ျဖစ္သြားႏုိင္ သေယာင္ေယာင္ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ ေဟာကိန္း ထုတ္ ေနၾကေသာ္လည္း စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ ရင္ခ်င္းဆက္ အျမႊာသဖြယ္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး မွီခိုေနၾကရသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ အခ်င္းခ်င္း စစ္ျဖစ္လွ်င္ ကိုယ့္လည္ပင္း ကိုယ္လွီးသည့္ ႏွယ္သာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဤမွ် တင္းမာေနရ သနည္းဆိုသည္ကို ေဖာ္ထုတ္ပါက ပထမအခ်က္ အေနျဖင့္ ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၏ လူထုေထာက္ခံမႈ ရယူလိုသည့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဳိးစီးပြား ေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္။ ဒုတိယအခ်က္ အေနျဖင့္ စီးပြားက်ေနေသာ အေမရိကန္၏ အားထားရေသာ လက္နက္ ေရာင္းခ်ရမႈ ဝင္ေငြတိုးျမႇင့္ ႏိုင္ရန္ျဖစ္၏။
သမၼတ အိုဘားမား အေနျဖင့္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား အႏၲရာယ္ကို လက္ညိႇဳးထိုး၍ အေရွ႕အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားအား စစ္လက္နက္ ပစၥည္းမ်ား ေရာင္းခ်ခဲ့ရာ ယင္း၏ လက္ထက္တြင္ တ႐ုတ္(တုိင္ေပ)သို႔ ေဒၚလာ ၁၄ ဘီလီယံဖိုး ေရာင္းခ်ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ေတာင္ကိုရီးယားသည္ အေမရိကန္ ထံမွ F-35 ေခတ္မီ တုိက္ေလယာဥ္ အစင္း ၄ဝ ကုိ စုစုေပါင္း ေဒၚလာ ၁ဝ ဘီလီယံျဖင့္ ဝယ္ယူရန္ ရွိၿပီး တျခားေခတ္မီ လက္နက္ပစၥည္း မ်ားပါ ေပါင္းလွ်င္ ေဒၚလာ ၁ဝ ဘီလီယံ ထက္မနည္း ဝယ္ယူသြားမည္ ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ကလည္း F-35 တိုက္ေလယာဥ္ ၄၂ စင္းဝယ္ယူရန္ ရွိသည္။
သို႔ျဖစ္ရာ အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသ၌ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္မႈသည္ ေဒသတြင္း၌ လက္နက္ၿပိဳင္ပဲြ တစ္ရပ္ကို ျဖစ္ေပၚလာေစ ခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္ အတြက္ ယင္း လက္နက္ၿပိဳင္ပြဲမွ မဟာမိတ္မ်ားအား လက္နက္ ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ အျမတ္ထြက္ႏိုင္သည္။ အာရွ-ပစိဖိတ္ ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ေဒသတြင္း အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံတို႔၏ တင္းမာမႈေၾကာင့္ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား တိုးပြား ေနရျခင္းသာ အဖတ္တင္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ား အတြက္ ကြၽဲခတ္ကြင္းမွ ေျမစာပင္မ်ား ဘဝ မေရာက္ရ ေလေအာင္ အထူးသတိျပဳ ေရွာင္ရွားၾက ရဖြယ္ရွိေၾကာင္း သံုးသပ္ရ ပါသည္။
ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၀)
ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာဖိအား အမ်ဳိးမ်ဳိး အၾကားမွပင္ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္း ကာလအတြင္း မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္မႈတြင္ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုးႏွင့္ တိုက္ခ်င္းပစ္
ဒံုးပ်ံအဆင့္ထိ အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ တိုးတက္ လုပ္ေဆာင္ လာခဲ့သည္မွာ ထင္ရွားလွသည္။
ေျမာက္ကုိရီးယားေၾကာင့္ ရရွိလာခဲ့သည့္ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးဆက္မ်ား
တစ္ႏွစ္လွ်င္ တစ္မ်ဳိးသားလံုး ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ဂ်ီဒီပီေဒၚလာ ၁၁ ဘီလီယံခန္႔သာ ရွိၿပီး ဂ်ီဒီပီ တိုးတက္မႈႏႈန္း ၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔သာရွိေသာ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံက ႏိုင္ငံတကာ၏ ပိတ္ဆို႔မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ မ်က္စိ ေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္႐ႈ ေထာက္လွမ္းေနသည့္ ၾကားမွ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုအတြင္း ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ႏွင့္ တိုက္ခ်င္းပစ္ ဒံုးပ်ံအဆင့္အထိ လက္နက္ႀကီး မ်ားကို တိုးတက္ထုတ္လုပ္ ႏုိင္သည္မွာ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းလွသည္။
တစ္ႏွစ္လွ်င္ ဂ်ီဒီပီ ၄၂၅ ဘီလီယံရွိၿပီး ကမၻာ့ဒုတိယ အႀကီးမားဆံုး ေရနံသိုက္ကို ပိုင္ဆုိင္ထား သည့္ အီရန္ႏိုင္ငံ သည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အဏုျမဴလက္နက္ ထုတ္လုပ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ ေသာ္လည္း မေအာင္ျမင္ သည့္အတြက္ အေမရိကန္ႏွင့္ ညိႇ၍ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆို လိုက္ရသည္။ သို႔ျဖစ္လွ်င္ ဆင္းရဲလွ သည့္ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနျဖင့္ သူပိုင္ေငြေၾကး၊ နည္းပညာျဖင့္ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး ႏွင့္ တိုက္ခ်င္းပစ္ ဒံုးပ်ံကို တီထြင္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုပါက ယံုတမ္း စကားသာ ျဖစ္ဖို႔မ်ားသည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ေျမာက္ကိုရီးယား ကို မည္သူ ကူညီခဲ့သနည္း။
ျဖစ္ႏုိင္သည့္ ႏိုင္ငံမွာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွား ႏွစ္ႏိုင္ငံသာ ရွိ၏။ သို႔ရာတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ဆက္ဆံေရး အေျခအေနမွာ မ်ားစြာ ေကာင္းလွသည္ မဟုတ္။ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ အေနျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား သို႔ တစ္ ႀကိမ္မွ် သြားေရာက္ခဲ့ျခင္း မရွိသကဲ့သို႔ ေျမာက္ကိုရီး ယား ေခါင္းေ ဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအြန္ ႏွင့္လည္း တစ္ခါမွ် ေတြ႕ဆံုခဲ့ဖူးျခင္း မရွိေပ။ ေျမာက္ကိုရီးယား ကလည္း တ႐ုတ္တို႔ ကန္႔ကြက္ေနသည့္ ၾကားမွ တ႐ုတ္ကိုပင္ အာခံ၍ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္ႀကီး မ်ားကို ဆက္လက္ ႀကိဳးပမ္း ထုတ္လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္ရာ တ႐ုတ္တို႔က ေျမာက္ကိုရီးယား ကို ဆိုးသြမ္းေသာ ညီငယ္တစ္ဦး သဖြယ္ သေဘာထားၿပီး ပစ္ပယ္ ရလည္းခက္၊ လႈိက္လွဲ ေႏြးေထြးစြာ ကူညီရန္လည္း ခက္ ျဖစ္ေန သည္။ ေျမာက္ကိုရီးယား ၏ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္မ်ား အဆင့္ျမႇင့္ ထုတ္လုပ္ လာမႈသည္ အနီးကပ္ အိမ္နီးခ်င္း ျဖစ္သည့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အတြက္ပါ လံုၿခံဳေရးအရ စိုးရိမ္ဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ရာ တ႐ုတ္တို႔က ေျမာက္ကို ရီးယား အေပၚ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ မွစ၍ ႏ်ဴကလီးယား ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈ မ်ားကို ျမႇင့္တင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔၏ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္မႈ နည္းစဥ္တြင္ ေနာက္ကြယ္မွ ကူညီသူရွိပါက ထိုသူမွာ တ႐ုတ္ျဖစ္ရန္ ခဲယဥ္း၏။
သို႔ျဖစ္ရာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ႏွစ္ႏုိင္ငံရွိသည့္ အနက္ တ႐ုတ္ကို ဖယ္လုိက္လွ်င္ ႐ုရွားသာ က်န္မည္ ျဖစ္သည္။ ႐ုရွားသည္ ေရွးယခင္ ကပင္ ေျမာက္ကိုရီးယား တုိ႔၏ လက္ဦးဆရာ ျဖစ္သည္။ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ႏွင့္ ဒံုးပ်ံ နည္းပညာ တြင္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔က ႐ုရွားထံမွ တပည့္ခံ၍ ရယူထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ႐ုရွားသည္ အေမရိကန္ သမၼတ ဘုရွ္ လက္ထက္မွ စ၍ အေမရိကန္တို႔၏ ဥေရာပ ဒံုးခြင္းဒံုး ကြန္ရက္ တည္ေဆာက္ေရး ႏွင့္ပတ္သက္၍ ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ခဲ့သည္။ သမၼတ အိုဘားမား လက္ထက္တြင္ အစပိုင္း၌သာ ႏွစ္ဖက္ ရင္ၾကားေစ့ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾက ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ယူကရိန္း ကိစၥ ႏွင့္ ေနတိုး အဖဲြ႕အား အေရွ႕ဘက္သို႔ တိုးခ်ဲ႕ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ တင္းမာ လာခဲ့ၾကသည္။ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္သည့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေၾကာင့္ ႐ုရွားတို႔ အထိနာခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္း မွာပင္ ႐ုရွားႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ၾကား ဆက္ဆံေရးမွာ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း သိသိသာသာ တိုးတက္လာသည္။ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ႐ုရွားတို႔က ေျမာက္ကိုရီးယားထံ တင္ရွိေသာ ေၾကြးၿမီ႐ူဘယ္ေငြ ၁ဝ ဘီလီယံ ကို ေလွ်ာ္ေပးခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ကို လည္း ႐ုရွား- ေျမာက္ကိုရီးယား ခ်စ္ၾကည္ ေရးႏွစ္ဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား အျပန္အလွန္ သြားေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စစ္သေဘာအရ ၾကည့္မည္ဆိုပါက အေမရိကန္တို႔ ဥေရာပ စစ္မ်က္ႏွာအတြင္း အင္အားစုစည္း လာမည့္အစား အေရွ႕အာရွ စစ္မ်က္ႏွာ၌ပါ အင္အားျဖန္႔ခဲြရန္ ဖန္တီးႏုိင္ပါက ႐ုရွားတို႔ အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးအျမတ္ ရွိႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသည္ ရီပတ္ပလစ္ကန္ သမၼတ ေဂ်ာ့ခ်္ ဒဗလ်ဴဘုရွ္ လက္ထက္တြင္ စစ္အသံုးစရိတ္ မ်ားလြန္း၍ စီးပြားေရး ခြၽတ္ၿခံဳက်ခဲ့ၿပီး ဒီမိုကရက္ သမၼတ အိုဘားမား အား ဘ႑ာေရး အက်ပ္အတည္း ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးကို ပခံုးလႊဲေပးခဲ့သည္။ အိုဘားမား အေနျဖင့္ ယင္း ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးကို အီရတ္စစ္ပြဲ မွ ဆုတ္ခြာျခင္းႏွင့္ အာဖဂန္ စစ္ဆင္ေရး အင္အား ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းျဖင့္ အသံုးစရိတ္ ေခြၽတာခဲ့ရၿပီး တ႐ုတ္ အပါအဝင္ တျခားႏုိင္ငံမ်ားမွ ေငြေခ်းယူ၍ စီးပြားေရး လႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ကာ ေငြေမ်ာ ေငြႏွင့္လုိက္၍ အရင္းေထာင္ ေနရဆဲျဖစ္၏။ ဤ အေျခအေနတြင္ ကမၻာ အႏွံ႔အျပား၌ ပဋိပကၡႏွင့္ တင္းမာမႈမ်ား ကို ဖန္တီးေပးပါက အေမရိကန္ အတြက္ မကုန္မျဖစ္ စစ္အသံုးစရိတ္မ်ား တစ္ေက်ာ့ ျပန္တက္လာဖြယ္ ရွိၿပီး အက်ပ္အတည္း ျဖစ္လာႏုိင္သည့္ ဘ႑ာေရး ေထာင္ေခ်ာက္လည္း ျဖစ္လာႏိုင္သည္။
စစ္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ အျမင္ျဖင့္ ၾကည့္လွ်င္ ႐ုရွားကိုယ္တိုင္ မဟုတ္ဘဲ ယင္းတို႔၏ ကိုယ္စား ေျမာက္ကို ရီးယား က အေမရိကန္ အေနာက္ျခမ္းသို႔ တိုက္ခိုက္ ၿခိမ္းေျခာက္ႏုိင္သည့္ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ဳိး ရရွိပိုင္ဆိုင္ သြားျခင္းသည္ အေမရိကန္ အတြက္ ေခါင္းကိုက္ႏိုင္ ေစသည့္ေဝဒနာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ဤ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ဳိးစီးပြား တြက္ခ်က္မႈမ်ား အရဆိုလွ်င္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွ စ၍ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႔ အဏုျမဴႏွင့္ ဒံုးပ်ံ နည္းပညာ အဆင့္ အလ်င္အျမန္ တိုးတက္ လာမႈသည္ က်ဳိးေၾကာင္း ဆီေလ်ာ္မႈ မရွိဟု ဆိုႏုိင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။
အေမရိကန္တို႔၏ အက်ဳိးစီးပြား လက္ေတြ႕က်က် စိစစ္ၾကည့္ပါက ေျမာက္ကိုရီးယား အေနျဖင့္ ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုး သာမက ယင္းထက္ ၁ဝ ဆမက အဖ်က္စြမ္းအား ႀကီးမားေသာ လက္နက္ကို ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ တုိင္ေအာင္ အေမရိကန္ကို အမွန္တကယ္ ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ကာ အၾကြင္းမဲ့စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲႏိုင္မည့္ အင္အားမရွိေပ။ အကယ္၍ မိုက္မိုက္ကန္းကန္း တစ္ဇြတ္ထိုး အျပဳအမူျဖင့္ ပစ္ခတ္လွ်င္ပင္ ယင္းဒံုးလက္နက္ တို႔သည္ ပစ္မွတ္ မေရာက္မီ
ဖ်က္ဆီးခံရမည္ ျဖစ္ၿပီး တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွာလည္း ကမၻာ့ေျမပံုေပၚမွ ေပ်ာက္ကြ ယ္ သြားေအာင္ ေခ်မႈန္းျခင္း ခံရေပလိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအြန္ အေနျဖင့္ ယင္း လက္နက္မ်ားကို လက္ဝယ္ထားရွိ ေနျခင္းမွာ အမွန္တကယ္ သံုးရန္မဟုတ္။ လက္နက္ျပ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ႏိုင္ငံ၏ အက်ဳိးစီးပြားကို ျဖည့္ဆည္းရန္သာ ျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေနျဖင့္ ဤအခ်က္ကို သိေသာ္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယား ၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကို ပံုႀကီးခ်ဲ႕ကာ ခုတံုးလုပ္ အသံုးခ်ျခင္းျဖင့္ ေတာင္ကိုရီးယား တြင္ယင္းတို႔၏ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ား တပ္ျဖန္႔ ခ်ထားခြင့္ ရၿပီး တ႐ုတ္ကိုပါ ေရာ၍ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္သည္။ ယခုပင္လွ်င္ ေတာင္ကိုရီးယား ၌ မဟာဗ်ဴဟာ ဗံုးႀကဲေလယာဥ္ မ်ားႏွင့္ THAAD ေခၚ အျမင့္ပ်ံဒံုး ေလေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး စနစ္မ်ား ခ်ထားရန္ စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ လ်က္ ရွိသည္။ အမွန္စင္စစ္ အေမရိကန္တို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ လိုသည္မွာ ေျမာက္ကိုရီးယား ဒံုးက်ည္ကို မဟုတ္ တ႐ုတ္ကိုသာ ျဖစ္သည္။ ကိုရီးယား ကြၽန္းဆြယ္မွ ပင္လယ္ဝါကို ေက်ာ္၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေပက်င္းသို႔ သာမန္ ဗံုးႀကဲ တိုက္ေလယာဥ္ မ်ားျဖင့္ လက္လွမ္းမီ ေနသည္။ ထို႔ျပင္ ကိုရီးယားႏွင့္ ဂ်ပန္၌ ယင္းတို႔၏ စစ္အင္အားမ်ား တိုးျမႇင့္စုစည္း ခ်ထားျခင္းျဖင့္ အေရွ႕တ႐ုတ္ ပင္လယ္တြင္ တ႐ုတ္ေရတပ္ကို ကန္႔သတ္ႏုိင္သည့္ အျပင္ တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနေသာ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္သို႔ လွမ္း၍ ေထာက္ထားႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္တြင္ တ႐ုတ္တို႔၏ လူလုပ္ကြၽန္း မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ ႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ တင္းမာေနမႈ အေပၚ တခ်ဳိ႕က တတိယကမၻာ စစ္ျဖစ္သြားႏုိင္ သေယာင္ေယာင္ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ ေဟာကိန္း ထုတ္ ေနၾကေသာ္လည္း စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ ရင္ခ်င္းဆက္ အျမႊာသဖြယ္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး မွီခိုေနၾကရသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ အခ်င္းခ်င္း စစ္ျဖစ္လွ်င္ ကိုယ့္လည္ပင္း ကိုယ္လွီးသည့္ ႏွယ္သာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဤမွ် တင္းမာေနရ သနည္းဆိုသည္ကို ေဖာ္ထုတ္ပါက ပထမအခ်က္ အေနျဖင့္ ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၏ လူထုေထာက္ခံမႈ ရယူလိုသည့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဳိးစီးပြား ေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္။ ဒုတိယအခ်က္ အေနျဖင့္ စီးပြားက်ေနေသာ အေမရိကန္၏ အားထားရေသာ လက္နက္ ေရာင္းခ်ရမႈ ဝင္ေငြတိုးျမႇင့္ ႏိုင္ရန္ျဖစ္၏။
သမၼတ အိုဘားမား အေနျဖင့္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား အႏၲရာယ္ကို လက္ညိႇဳးထိုး၍ အေရွ႕အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားအား စစ္လက္နက္ ပစၥည္းမ်ား ေရာင္းခ်ခဲ့ရာ ယင္း၏ လက္ထက္တြင္ တ႐ုတ္(တုိင္ေပ)သို႔ ေဒၚလာ ၁၄ ဘီလီယံဖိုး ေရာင္းခ်ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ေတာင္ကိုရီးယားသည္ အေမရိကန္ ထံမွ F-35 ေခတ္မီ တုိက္ေလယာဥ္ အစင္း ၄ဝ ကုိ စုစုေပါင္း ေဒၚလာ ၁ဝ ဘီလီယံျဖင့္ ဝယ္ယူရန္ ရွိၿပီး တျခားေခတ္မီ လက္နက္ပစၥည္း မ်ားပါ ေပါင္းလွ်င္ ေဒၚလာ ၁ဝ ဘီလီယံ ထက္မနည္း ဝယ္ယူသြားမည္ ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ကလည္း F-35 တိုက္ေလယာဥ္ ၄၂ စင္းဝယ္ယူရန္ ရွိသည္။
သို႔ျဖစ္ရာ အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသ၌ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္မႈသည္ ေဒသတြင္း၌ လက္နက္ၿပိဳင္ပဲြ တစ္ရပ္ကို ျဖစ္ေပၚလာေစ ခဲ့ေသာ္လည္း အေမရိကန္ အတြက္ ယင္း လက္နက္ၿပိဳင္ပြဲမွ မဟာမိတ္မ်ားအား လက္နက္ ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ အျမတ္ထြက္ႏိုင္သည္။ အာရွ-ပစိဖိတ္ ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ေဒသတြင္း အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံတို႔၏ တင္းမာမႈေၾကာင့္ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား တိုးပြား ေနရျခင္းသာ အဖတ္တင္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ား အတြက္ ကြၽဲခတ္ကြင္းမွ ေျမစာပင္မ်ား ဘဝ မေရာက္ရ ေလေအာင္ အထူးသတိျပဳ ေရွာင္ရွားၾက ရဖြယ္ရွိေၾကာင္း သံုးသပ္ရ ပါသည္။
ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၀)
No comments:
Post a Comment