ဒူးနာေရာဂါ သတိျပဳစရာ

ဒူးနာေရာဂါ သတိျပဳစရာ

ၾကည္လြင္ျမင့္ (မုျဒာ)

အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္ လူႀကီးတစ္ဦးသည္ အျပင္သြားစရာ ကိစၥရွိသျဖင့္ သြားၿပီး အိမ္ျပန္ေရာက္သည့္ အခါတိုင္း ေျခေဆးေလ့ ရွိသည္။ အျပင္ထြက္ၿပီး ျပန္ေရာက္တိုင္း ေျခေဆးေလ့ ရွိသည္မွာ သူ၏ အက်င့္ျဖစ္သည္။ မၾကာမီပင္ သူ႔မွာ ဒူးနာေရာဂါ ျဖစ္လာသည္။ ျဖစ္စက ဒူးထဲမွ ေညာင္းသလိုလို ခံစားရၿပီး ေလွကားအဆင္း အတက္မ်ားေသာ ေနရာတစ္ခု သြားၿပီးေနာက္တြင္ သိသိသာသာ နာလာသည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ေတာ့ သူ႔မွာ ဒူးနာေရာဂါစြဲသြား ေတာ့သည္။ စြဲသြားသည္ ဆိုျခင္းမွာ ဒူးနာေရာဂါ မေပ်ာက္ေတာ့ဘဲ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အထုိင္အထ ျပဳလုပ္တိုင္း ဒူးထဲမွနာေန ေတာ့သျဖင့္ လက္ျဖင့္ေထာက္၍ သို႔မဟုတ္ တစ္ခုခုကိုကိုင္မွ ထိုင္ရထရေသာ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။

အေနာက္တိုင္း ေဆးပညာအရ အသက္ႀကီးလာလွ်င္ ဒူးအရြတ္မ်ားၾကားမွ ထြက္ေသာ ေခ်ာဆီသည္ ဒူးႏွင့္ခံုညင္း ပြတ္တိုက္မႈမွ ကာကြယ္ေပးသည္။ အ႐ိုးပြၿပီး ဒူးအေနအထား ပံုမမွန္ျဖစ္ကာ ေခ်ာဆီထြက္ အားလည္းနည္း သြားေသာအခါ တြင္ ဒူးနာေရာဂါ ျဖစ္သည္ဟု အဆိုရွိသည္။ အခ်ဳိ႕မွာလည္း လူအလြန္ဝ လာသျဖင့္ ဒူးဆက္က မထမ္းႏိုင္ေတာ့ သျဖင့္ အရြတ္မ်ား၊ ဆိုင္းေၾကာမ်ား ေရာင္ရာမွ ဒူးနာေရာဂါ ျဖစ္ရသည္ဟု ဆိုသည္။

ဒဏ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ဒူးနာလည္းရွိသည္။ ေဘာလံုးသမားမ်ား၊ အေျပး အားကစား သမားမ်ား၊ ဘတ္စကက္ေဘာ၊ ေဘာ္လီေဘာ ကစားသူမ်ားတြင္ အခ်င္းခ်င္း ခိုက္မိဒဏ္ေၾကာင့္ ဒူးနာေရာဂါ ရတတ္သည္။ ေဘာလံုးသမား ဆိုလွ်င္ ပို၍ဆိုးသည္။ ဖိနပ္ဦးျဖင့္ ကန္မိသျဖင့္ ခံုညင္းကို ပင့္ထားေသာ ဒူးအရြတ္ျပတ္ သြားသျဖင့္ ရာသက္ပန္ နားလိုက္ရသူမ်ား ပင္ရွိသည္။ ဒူးနာမွန္သမွ် တြင္ ခိုက္မိဒဏ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာဒူးနာမွာ အဆိုးဆံုး ျဖစ္သည္။

အားကစားသမားခ်င္း တူေသာ္လည္း ေတာင္တက္ စက္ဘီးစီးသမား မ်ားႏွင့္ အေျပးသမားမ်ား၊ ျခင္းလံုးခတ္ ကစားသူမ်ားမွာ ဒူးနာေရာဂါ ျဖစ္ခဲသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ သူတို႔၏ ကစားနည္းမွာ ဒူးကိုပံုမွန ္ေကြးဆန္႔ ေလ့က်င့္ေပး သလိုျဖစ္သျဖင့္ ဒူးနာေရာဂါ ျဖစ္ေနသူပင္ ေပ်ာက္ကင္း သြားႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။ ဒူးကို စက္ဘီးစီး ကဲ့သို႔ ပံုမွန္ေကြးဆန္႔ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းသည္ ဒူးထဲမွ ေခ်ာဆီထြက္ ေစရန္ လံႈ႔ေဆာ္ေပးသျဖင့္ ဒူးနာေရာဂါကို သက္သာေစ သည္ဟု ဆိုသည္။

ေျခေထာက္ကို ေရမၾကာခဏ ေဆးသူမ်ားႏွင့္ ေျခဖဝါး ေရစိုေသာ အလုပ္လုပ္သူမ်ား ဒူးနာေရာဂါ ရတတ္သည္။ ေျခေထာက္ေရစို ေသာအခါ ေျခမ်က္စိ ေအာက္ပိုင္းမွ အပူသည္ ဒူးသို႔တက္သြား ရာမွ ဒူးနာရျခင္း ျဖစ္သည္။ေျခေထာက္ ေျခဖဝါး ေရစိုျခင္း၊ ေရေဆးျခင္းသည္ ညအိပ္ရာဝင္ ဒူးေအာက္ ေရေလာင္းျခင္းႏွင့္ မတူေပ။ ဒူးဆစ္မွ ေအာက္ပိုင္း ေရေလာင္းျခင္းသည္ အပူမ်ား၊ အပုပ္အခိုးမ်ား မ်က္စိသို႔ မတက္ေစရန္ ကာကြယ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေျခမ်က္စိ ေအာက္ပိုင္း ေရေဆးျခင္းသည္ မ်က္စိသို႔ အခိုးပို၍ တက္ေစသည္ကို သတိျပဳရန္ လိုသည္။

႐ိုးရာေဆးပညာ သေဘာအရ ဝမ္းမီးက အစာေၾကခ်က္ ၿပီးေနာက္ စြန္႔ပစ္ရမည့္ဝမ္းႏွင့္ အပုပ္အခိုးမ်ားသည္ ေအာက္ပိုင္းသို႔ လွည့္စၿမဲျဖစ္သည္။ က်င္ႀကီးစြန္႔၍ လည္းေကာင္း၊ ေလလည္၍ လည္းေကာင္း၊ ေျခဖဝါးမွ ေခြၽးထြက္၍ လည္းေကာင္း အပုပ္အခိုးမ်ားကို ခႏၶာကိုယ္ျပင္ပသို႔ ထုတ္ပစ္သည္။ ေျခဖဝါးမွ အပုပ္အခိုး မထြက္သူသည္ ေျခဆီမထြက္ဘဲ ေျခဖဝါး၊ ေျခဖေနာင့္မ်ားတြင္ အက္ကြဲ ေၾကာင္းမ်ား ထင္လာၿပီး ေတေဇာ၊ ဝါေယာ အပူကန္လကၡဏာမ်ား ျပလာေလသည္။ ထိုသူမ်ားသည္ ေျခသလံုးမ်ား ေညာင္းကိုက္ရာမွ စ၍ ဒူးအထိတက္လာလွ်င္ ဒူးနာျခင္း၊ ခါးအထိ တက္လာလွ်င္ ခါးနာျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ အပူခိုျခင္း၊ လက္ျပင္မွ ဇက္အထိ တက္လာလွ်င္ ဇက္ေၾကာထိုးျခင္း၊ ဦးေခါင္းအထိ အပူအပုပ္ အခိုးမ်ားတက္ လာေသာအခါတြင္ မ်က္စိမႈန္ျခင္း၊ ဆံပင္ကြၽတ္ျခင္း၊ ထိပ္ေျပာင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ပြား ႏိုင္ေပသည္။

ညအိပ္ရာမဝင္မီ (ေနာက္ဆံုး အစာစားၿပီးခ်ိန္ႏွင့္ ႏွစ္နာရီျခား) အစာသစ္အိမ္မွာ အစာမရွိ၊ အစာေဟာင္းအိမ္သို႔ အစာမ်ား ေရာက္မည့္အခ်ိန္တြင္ ဒူးေအာက္ပိုင္း ေရေဆးျခင္းသည္ လူကို အက်ဳိးျပဳသည္။ ညဦးပိုင္းတြင္ ေကာင္းစြာအိပ္စက္ ေစႏိုင္သည္။ ေျခဖဝါးေအာက္ပိုင္း အပူမ်ားစီးဆင္း သြားေစရန္ ဒူးအထက္ပိုင္း (ေပါင္လယ္ခန္႔) မွ ေအာက္သို႔ ေရေလာင္းခ်ရမည္။ ေရေႏြးျဖင့္ ေျခမေဆးရ၊ ေရဖလားျဖင့္ ခုနစ္ခြက္ ေလာင္းရမည္ဟု ေရွးက အယူရွိသည္။ သို႔မွသာ အပူကုန္မည္၊ အပုပ္ အခိုးအေငြ႕မ်ားေအာက္သို႔ ဆင္းမည္ဟု ယူဆရသည္။

ေန႔လယ္ေန႔ခင္း အခ်ိန္ အျပင္သြားၿပီး ေျခေထာက္မွာ ညစ္ပတ္လာသျဖင့္ ေရမေဆးမျဖစ္ ေဆးရမည္ဆုိလွ်င္ လုိက္နာရမည့္ အခ်က္မ်ားမွာ-

• ၁။ ေျခေထာက္ ေရမေဆးမီ ေရေအးတစ္ခြက္ အရင္ေသာက္ပါ။
• ၂။ လံုခ်ည္ သို႔မဟုတ္ ထဘီကို ေသခ်ာစြာ ခါးေတာင္းက်ဳိက္ၿပီး ဒူးအထက္မွစ၍ ေအာက္ပိုင္းသို႔ ေရေလာင္းခ်ပါ။
• ၃။ ေရေအးျဖင့္သာ ေရေဆးပါ၊ ေရေႏြ းမစပ္သင့္ပါ။
• ၄။ ေရဖလားျဖင့္ ခုနစ္ခြက္မွ အထက္ ေလာင္းေဆးပါ။
• ၅။ လည္ေခ်ာင္းနာႏွင့္ အာသီးေရာင္ ေရာဂါရွိသူမ်ား ေျခေထာက္ေရေလာင္း ေနစဥ္ ပါးစပ္ထဲတြင္ ေရကိုငံုထားပါ။ ဤနည္းျဖင့္ အာသီးေရာင္ျခင္းကို ကာကြယ္ႏိုင္သည္။
• ၆။ ေရေလာင္းၿပီးေနာက္ ေျခာက္ေသာ အဝတ္ျဖင့္ ေျခႏွစ္ဖက္လံုးကို ေရေျပာင္စင္ေအာင္ သုတ္ပါ။ အခိုးမ်ား ထြက္လာသည္ အထိ သုတ္ေပးပါ။
• ၇။ မ်က္ႏွာသစ္လိုလွ်င္ မ်က္ႏွာအရင္ သစ္ၿပီးမွသာ ေျခေထာက္ကို ေရေဆးပါ။ ေျခေဆးၿပီးမွ မ်က္ႏွာ မသစ္ပါႏွင့္။

ဤနည္းမ်ားအတိုင္း က်င့္သံုးလွ်င္ ေျခေထာက္ေရေဆး ျခင္းေၾကာင့္ ဒူးနာေရာဂါျဖစ္ျခင္း ကိုလည္း ကာကြယ္ရာ ေရာက္ပါသည္။ အသက္ငယ္ငယ္ျဖင့္ ဒူးနာသူမ်ားသည္ ေျခေထာက္ မၾကာမၾကာ ေရေဆးေလ့ ရွိသူမ်ားျဖစ္ ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္။

အခ်ဳိ႕ဒူးနာသူမ်ားကို X-Ray ဓာတ္မွန္႐ိုက္ၾကည့္ ေသာအခါ ခံုညင္းေအာက္ခံ ေတ့ဆက္ ျဖစ္ေနေသာ ဒူးအ႐ိုးႀကီးတြင္ အခြၽန္အတက္ က်ီးေပါင္းမ်ားကို ေတြ႕ရတတ္သည္။ ထိုသူမ်ားသည္ အထုိင္အထတြင္ လံုးဝသတိထား ရသည္။ ေလွကားအတက္တြင္ သိပ္မနာ။ ေလွကားအဆင္းတြင္ ပို၍နာေလ့ရွိသည္။ ဒူးဆစ္အတြင္း အဆီခန္းရာမွ အ႐ိုးပြလာၿပီး က်ီးေပါင္းတက္ လာျခင္း၏မူလ တရားခံမွာ အထုိင္မ်ားၿပီး လမ္းေလွ်ာက္နည္း ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ လူတိုင္း တစ္ေန႔လွ်င္ တစ္နာရီခန္႔ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္မိုင္ခန္႔ လမ္းေလွ်ာက္ေပးလွ်င္ ဒူးဆစ္အဆီခန္းျခင္း ႏွင့္ အ႐ုိးပြျခင္းမွ ကာကြယ္ႏုိင္သည္။ ဒူးနာေရာဂါရွိသူ မ်ားသည္ ဝမ္းတြင္းသားႏွင့္ အနီေရာင္ရွိေသာ အသားမ်ားကို လည္း ေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။ ထုိအသားမ်ားသည္ အေနာက္တိုင္း ေဆးပညာ အလိုအရ Uric Acid မ်ားေသာအစာမ်ား ျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းေဆး ပညာအရလည္း အပုပ္စာႏွင့္ ေတေဇာ၊ ဝါေယာၾကြေစ ေသာအစာမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုအစာမ်ားကို လံုးဝေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး အသီးအႏွံႏွင့္ ငါးကို စားသံုးသင့္သည္။

ဒူးနာေရာဂါ ရွိသူမ်ားႏွင့္ သင့္တင့္ေသာ အသီးအႏွံမွာ ဓာတ္စာအျပင္ ႐ံုးပတီသီး၊ ပဲေတာင့္ရွည္၊ ပဲရာဇာႏွင့္ ေျမေထာက္ပဲမ်ား၊ ဒန္႔သလြန္သီး၊ ေက်ာက္ဖ႐ံုသီး၊ ပဲလင္းေျမြသီး၊ ေဂၚရခါးၫြန္႔၊ ကန္စြန္းရြက္၊ ခ်ဥ္ေပါင္ရြက္၊ မွ်စ္ခ်ဳိ၊ ပဲေစာင္းလ်ားသီး၊ ေရွာက္သီး၊ ကြၽဲေကာသီး၊ ေထာပတ္သီး၊ ကမၺလာသီး၊ လိေမၼာ္သီး၊ မုန္လာဥျဖဴ၊ မုန္လာဥနီ စသည္မ်ားကို စားေပးသင့္သည္။ ဒူးနာအတြက္ လိမ္းေသာေဆးမွာ-

• (၁) ခ်င္းေျခာက္အမႈန္႔ ၂ က်ပ္ခြဲသား
• (၂) လင္းေနအမႈန္႔ ၂ က်ပ္သား
• (၃) မုန္ညင္းဆီစစ္စစ္ ၁ဝ က်ပ္သား
• (၄) ပ႐ုတ္မႈန္႔ ၁ က်ပ္သား

ေဆးေဖာ္နည္းမွာ သန္႔ရွင္းေသာ ခ်င္းတက္ႏွင့္ လင္းေနတို႔ကို ပရေဆးဆိုင္မွ ဝယ္ယူၿပီး သံဆံုတြင္ ေထာင္း၍ အမႈန္႔ျပဳလုပ္ပါ။ ေနလွန္းထားပါ။ ေသခ်ာစြာ ေျခာက္ေသြ႕ေသာ အခါ မုန္ညင္းဆီ စစ္စစ္ကို ဒယ္အိုးတြင္ ၁ဝ က်ပ္သားထည့္၍ မီးေႏြးေႏြးျဖင့္ တည္ထားပါ။ အျမႇဳပ္တက္ၿပီး ဆူလာေသာအခါ ခ်င္းေျခာက္ႏွင့္ လင္းေန အမႈန္႔မ်ားကို ထည့္ၿပီးခ်ထားပါ။ အေငြ႕ေသေသာ အခါမွ ပ႐ုတ္မႈန္႔ထည့္ၿပီး ေလလံုေအာင္ အုပ္ထားပါ။ အကယ္၍ မုန္ညင္း ဆီစစ္စစ္ မရႏိုင္ခဲ့လွ်င္ မိမိအရပ္ေဒသထြက္ ႏွမ္းဆီစစ္စစ္ကို ေဆးခ်က္ရန္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ မုန္ညင္းဆီ ကဲ့သို႔ပင္ ႏွမ္းဆီသည္လည္း ပူ၍အခိုးပြင့္ ေစေသာ သတၱိရွိသည္။

ဒူးဆစ္အတြင္းမွ အရြတ္မ်ား မေျခာက္ေစရန္ အတြက္ လိမ္းေဆးအဆီကို ေန႔စဥ္ လိမ္းေပးသင့္သည္။ ထိုေဆးကို ညအိပ္ရာဝင္ခ်ိန္တိုင္း လိမ္းပါ။ လိုအပ္လွ်င္ ေဆးလိမ္းၿပီး ပတ္တီးစည္းထားပါ။ ဒူးနာေရာဂါ မွန္သမွ် သက္သာ ေစႏိုင္ေသာ ေဆးနည္း ျဖစ္ပါသည္။

ျမ၀တီေန႔စဥ္သတင္းစာ ၊ စာ(၈)