ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံ၌ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡမ်ား အဆံုးသတ္ႏုိင္ေရး သမၼတသစ္ ၏ ႀကိဳးပမ္းမႈ

Philippine communist rebels welcome offered Cabinet posts

( ေအာင္ႏွင္းဆီ )

အျပစ္ေပးသူ ဟု တင္စားခံ ရသည့္ ဖိလစ္ပုိင္ သမၼတသစ္ ႐ုိဒရီဂူဒူ တာေတ သည္ ႏုိင္ငံအတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္းထားစဥ္ ကာလရွည္ၾကာ ျဖစ္ပြားေနသည့္ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡမ်ား အဆံုးသတ္ ေစေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ ကုိ အစျပဳခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။

ဆယ္စုႏွစ္ငါးစု နီးပါး ျဖစ္ပြားေနသည့္ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡမ်ားကုိ အဆံုးသတ္ ေစရန္ ကြန္ျမဴနစ္ သူပုန္မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ားကုိ ျပန္လည္ စတင္မည္ ျဖစ္ၿပီး ယင္းမတုိင္မီ ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ အက်ဥ္းေထာင္ မ်ား၌ ဖမ္းဆီးခံ ထားရသည့္ သူပုန္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကုိ ျပန္လႊတ္ေပးကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ားတြင္ ပါဝင္ ခြင့္ျပဳမည္ဟု သမၼတသစ္ အျဖစ္ ေရြးေကာက္ခံ ထားရသည့္ ဒူတာေတ က ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္ အတြင္းက ေျပာသည္။

ထု႔ိျပင္ ၄င္း၏ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ ဖိလစ္ပုိင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (CPP) မွ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားကုိ ဝန္ႀကီးအဆင့္ တာဝန္မ်ား ထမ္းေဆာင္ခြင့္ျပဳ ႏုိင္ဖြယ္ရွိသည္ ဟူေသာ သတင္း မ်ားလည္း ထြက္ေပၚလ်က္ ရွိသည္။ ထြက္ေပၚလာသည့္ သတင္းမ်ား အရ သမၼတသစ္ သည္ ၄င္း၏ အစိုးရအဖြဲ႕ အတြင္း သူပုန္အဖြဲ႕ မွ ေခါင္းေဆာင္ ေလးဦးကုိ ဝန္ႀကီးရာထူး ေနရာမ်ား ခန္႔အပ္မည္ဟု သိရသည္။

အစိုးရႏွင့္ သူပုန္မ်ားၾကား ၿပီးခဲ့သည့္ သံုးႏွစ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး ပြဲမ်ား က်င္းပခဲ့ ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ အစုိးရက ဖမ္းဆီးထားသည့္ သူပုန္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကုိ ျပန္လႊတ္ေပးရန္ သူပုန္ အဖြဲ႕က တစ္ဖက္သတ္ ေတာင္းဆုိ ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ လက္ရွိသမၼတ ဘီနစ္ႏုိအကြီႏုိ က ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကုိ ရပ္ဆုိင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံအတြင္း အစိုးရတပ္ မ်ားႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ သူပုန္မ်ားၾကား ျဖစ္ပြားလ်က္ ရိွသည့္ တုိက္ခုိက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ လူေပါင္း ၃ဝဝဝဝ ခန္႔ ေသဆံုးခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံ၏ ေတာင္ပုိင္း၌ ထၾကြ ေသာင္းက်န္း ေနသည့္ အဘူေဆယက္ဖ္ စစ္ေသြးၾကြ မ်ား၏ အႏၲရာယ္ကုိလည္း ဒူတာေတ ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရသစ္ အေနျဖင့္ ရင္ဆုိင္ ေျဖရွင္းရန္ လုိအပ္ေနသည္။ ယင္း စစ္ေသြးၾကြ အဖြဲ႕သည္ အေရွ႕ အလယ္ပုိင္းရွိ ISIS စစ္ေသြးၾကြ မ်ားႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္မႈ ရွိၿပီး ေဒသအတြင္း၌ ျပန္ေပးဆြဲျခင္း၊ ေခါင္းျဖတ္သတ္ ျဖတ္ျခင္းႏွင့္ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေငြေၾကး ေတာင္းခံျခင္း တုိ႔ကုိ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။

ဖိလစ္ပုိင္ ႏိုင္ငံ၌ မၾကာမီက က်င္းပခဲ့သည့္ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္မီ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ မဲဆြယ္ပြဲတြင္ ဒူတာေတ ၏ စည္း႐ုံးမႈေၾကာင့္ ဓားစာခံမ်ား အျဖစ္ ဖမ္းဆီးခံထား ရသည့္ ဒါဗားအုိးစီးတီးၿမိဳ႕ မွ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ငါးဦးႏွင့္ အရပ္သား တစ္ဦးကုိ သူပုန္မ်ားက ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ယင္းအခ်က္ သည္ ဒူတာေတ ၏ စည္း႐ုံးမႈ ေအာင္ျမင္ ေၾကာင္းကုိ သက္ေသျပခဲ့ၿပီး ၄င္းအေနျဖင့္ သူပုန္တပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ား ပေပ်ာက္ေအာင္ တုိက္ဖ်က္ျခင္း သည္ သမၼတသစ္ အတြက္ အေရးႀကီး လုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္ ျဖစ္လာမည့္ အျပင္ ႏုိင္ငံအတြင္း ျဖစ္ပြားေနသည့္ စစ္ေသြးၾကြ မ်ား၏ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈႏွင့္ တျခား လက္နက္ကုိင္ တုိက္ခုိက္မႈ မ်ားကုိ အဆံုးသတ္ ေစရန္ ႀကိဳးပမ္းျခင္း သည္လည္း ဒူတာေတ အတြက္ ဦးစားေပး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရမည့္ အစီအစဥ္ တစ္ရပ္အျဖစ္ ထြက္ေပၚ လာခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ ႏုိင္ရန္ ဒူတာေတ သည္ သူပုန္မ်ားႏွင့္ ေစ့စပ္ ေဆြးေႏြးၿပီး ေနာက္ ၄င္းတုိ႔အေနျဖင့္ လက္နက္ခ်မည္ ဆုိပါက သူပုန္အဖြဲ႕မွ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားႏွင့္ အတူ ၫြန္႔ေပါင္း အစုိးရ တစ္ရပ္ကုိ ဖြဲ႕စည္းႏုိင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု ေလ့လာသူ တခ်ဳိ႕က ေျပာသည္။

လက္ရွိတြင္ သမၼတသစ္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံထား ရသည့္ ဒူတာေတ ၏ ကမ္းလွမ္းခ်က္ ကုိ သူပုန္အဖြဲ႕က ႀကိဳဆုိထား ေသာေၾကာင့္ သမၼတအျဖစ္ တရားဝင္ က်မ္းသစၥာ မက်ိန္ဆုိမီ အခ်ိန္မွာပင္ ဒူတာေတ ၏ ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ ထိေရာက္သည္ ဟု ဆုိႏုိင္သည္။ ဒူတာေတ သည္ သမၼတ တာဝန္ကုိ ဇြန္ ၃ဝ ရက္တြင္ ရာထူးမွ ထြက္ခြာ ေတာ့မည့္ ဘီနစ္ႏုိအကြီႏုိ ထံမွ လႊဲေျပာင္း ရယူမည္ ျဖစ္သည္။ အသက္ ၇၁ ႏွစ္အရြယ္ရွိ ဒူတာေတ သည္ ဒါဗားအုိးစီးတီး ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ အျဖစ္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွ စတင္တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး ၄င္း၏ၿမိဳ႕ အတြင္း၌ ရာဇဝတ္မႈ တုိက္ဖ်က္ရာတြင္ အထူးပင္ ထိေရာက္လွ ေသာေၾကာင့္ ၄င္းအေနျဖင့္ ရာဇဝတ္မႈ တုိက္ဖ်က္သူ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး  တရားမဝင္ ကုန္ကူး ျခင္းကုိ ရပ္တန္႔ပစ္သူ ဟူ၍ ေက်ာ္ၾကားသူ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ ၄င္းသည္ ႏုိင္ငံအတြင္း ရာဇဝတ္မႈ မ်ားကုိ တုိက္ဖ်က္ရာတြင္ ပုိမုိ ထိေရာက္မႈ ရွိေစရန္ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္က ပိတ္ပင္ ထားခဲ့သည့္ ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ျခင္းကုိ ျပန္လည္ က်င့္သံုးလုိသူ ျဖစ္သည္။

သုိ႔ရာတြင္ ၄င္း၏ ရာဇဝတ္မႈ တုိက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တခ်ဳိ႕က ေဝဖန္ထားသည္။ ဒူတာေတ သည္ ရာဇဝတ္မႈ ႏွိမ္နင္းရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရး အဖြဲ႕၌ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္ မ်ားသာမက လူသတ္သမား မ်ားႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ေဟာင္း မ်ားကုိပါ ငွားရမ္း အသံုးျပဳသည္ ဟု လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕မ်ားက ေထာက္ျပ ထားသည္။

သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားကုိ ဒူတာေတ က ျငင္းဆုိထားခဲ့ၿပီး ၄င္းအေနျဖင့္ ရပ္တည္ခ်က္ကုိ ေျပာင္းလဲမည္ မဟုတ္ဘဲ သမၼတ တစ္ဦးအျဖစ္ ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ျပည္သူမ်ားကုိ ဆက္လက္ ကာကြယ္ ေပးသြားမည္ဟု ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ ဖမ္းဆီးခံ သူပုန္မ်ားကုိ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ ျပဳမည့္အစီအစဥ္ ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ လည္း ေဝဖန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလ်က္ ရွိသည္။ သမၼတသစ္ အေနျဖင့္ သူပုန္မ်ားကုိ လြတ္ၿငိမ္းခြင့္သာ ျပဳမည္ ဆုိပါက ႏုိင္ငံတည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးတြင္ ပါဝင္ခဲ့ၾကသည့္ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား အပါအဝင္ အစိုးရ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ အနစ္နာခံ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ မ်ားအေပၚ မ်က္ႏွာလႊဲရာ ေရာက္မည္ဟု အထက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္တစ္ဦး ျဖစ္သူ ပန္ဖီလုိလက္ဆန္ က ေထာက္ျပ ထားသည္။ ယင္းအခ်က္ ကုိ ဒူတာေတ ႏွင့္ ၄င္း၏ အႀကံေပးမ်ား အေနျဖင့္ အေလးအနက္ထား သံုးသပ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း လက္ဆန္ က ေတာင္းဆုိ ထားသည္။ ထုိ ေတာင္းဆုိခ်က္ သည္ ႏုိင္ငံအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ ထူေထာင္ရန္ ဆႏၵျပင္းျပ ေနသည့္ ဒူတာေတ ၏ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ တခ်ိဳ႕၌ အဟန္႔အတား အျဖစ္ ထြက္ေပၚ လာခဲ့သည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆုိရပါမူ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံ သည္ ျပည္တြင္း လက္နက္ကုိင္ တုိက္ခုိက္မႈ မ်ားကုိ ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္ အလယ္ပုိင္းမွ စ၍ ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရၿပီး ယင္း တုိက္ခုိက္မႈ အတြင္း ျပည္သူ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ ရသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္း မွာပင္ အဘူေဆယက္ဖ္ စစ္ေသြးၾကြ မ်ား၏ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားကုိလည္း ထပ္မံရင္ဆုိင္ ေနရသည္။ ဖိလစ္ပုိင္ အစိုးရသည္ စစ္ေသြးၾကြ မ်ား၏ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ တန္ျပန္ႏုိင္ေရး အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ ပံ့ပိုးမႈကုိ ရယူ ေနရသည္။ သုိ႔ရာတြင္ မၾကာမီ သမၼတအျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ေတာ့မည့္ ဒူတာေတ အစိုးရ အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံအတြင္း ကာလရွည္ၾကာ ျဖစ္ပြားေနသည့္ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡမ်ား ကုိ ရပ္တန္႔ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မည္ ဟု ဆံုးျဖတ္ထား ေသာေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာ သည့္ အဟန္႔အတား မ်ားကုိ အစိုးရအဖြဲ႕ က ေက်ာ္လႊားႏုိင္ျခင္း ရွိ၊ မရွိကုိ ေစာင့္ၾကည့္ ရမည္ ျဖစ္ေပသည္။

ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၄)