ပစိဖိတ္ျဖတ္ေက်ာ္ စီးပြားေရး TPP မွ ႏုတ္ထြက္မည့္ ေဒၚနယ္ထရမ့္ပ္

Demonstrators against the T.P.P. at the Democratic National Convention in July. 

For many voters, the pact was a lightning rod for their discontent with 

stagnant wages and job losses blamed on globalization and past trade deals.

( ရွိန္းထက္ )

အေမရိကန္ သမၼတသစ္ ေဒၚနယ္ထရမ့္ပ္ သည္ သူ၏ ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ မ်ားကို စတင္ခ်ျပလ်က္ ရွိသည္။ သူခ်ျပ ထားသည့္ အစီအစဥ္မ်ား ထဲတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စဥ္က ေျပာထားသည့္ အတိုင္း စီးပြားေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ပါဝင္ လာခဲ့သည္ သာမက စစ္ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားေရး မူဝါဒမ်ားလည္း ပူးတြဲပါဝင္ လာခဲ့သည္။

သမၼတေဟာင္း အိုဘားမား က အာရွ-ဥေရာပ ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအင္အား ပိုမိုေကာင္းမြန္ လာေစရန္ သူ၏ သမၼတသက္တမ္း လက္က်န္ကာလ တြင္ ျပည္ပသို႔ ေနာက္ဆံုး ခရီးထြက္ေနစဥ္ ထရမ့္ပ္က အိုဘားမား ေျပာသည့္ကိစၥ မ်ားကို ေနာက္ကလိုက္ၿပီး ေျပာင္းျပန္လွန္ ေနသည္။ ပီ႐ူး၌ က်င္းပခဲ့သည့္ ေအပက္ အစည္းအေဝး ၌ အိုဘားမား က အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည့္ ပစိဖိတ္ျဖတ္ေက်ာ္ စီးပြားေရး TPP ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေမးခံခဲ့ ရသည္။

အိုဘားမား ကေတာ့ TPP ကသာ အေမရိကန္တို႔ ႏုတ္ထြက္သြားခဲ့ ပါက အာရွ-ပစိဖိတ္ ၌ အေမရိကန္၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ အခန္းက႑ကုိ အႀကီးက်ယ္ဆံုး ထိခိုက္ႏုိင္သည္ ဟု ဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သမၼတသစ္ ထရမ့္ပ္ ကေတာ့ သူသမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ပါက ပထမရက္ ၁ဝဝ အတြင္းမွာပင္ TPP မွ ႏုတ္ထြက္ခြင့္ ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္မည္ ဟု ျပတ္သားစြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား ခဲ့သည္။

ထိုေၾကာင့္ TPP ၏ မ႑ိဳင္ျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ မရွိေတာ့မည္ကို စိုးရိမ္ၿပီး ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇိုအာေဘး က ထရမ့္ပ္ ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ TPP အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ထရမ့္ပ္ သမၼတျဖစ္လွ်င္ ပထမဆံုး ႏိုင္ငံျခား ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုမည့္ သူသည္ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇိုအာေဘး ျဖစ္သည္။ အာေဘး သည္ ထရမ့္ပ္ ႏွင့္ ဂ်ပန္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခား ဆက္ဆံေရးကို စိုးရိမ္ေနသူ မ်ားအနက္ ထိပ္ဆံုးမွ ပါဝင္ေနသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ထရမ့္ပ္သာ အေမရိကန္ကို TPP မွ ထြက္ခြာခြင့္ ရေအာင္ႀကိဳးစားခဲ့ ပါက TPP သည္ အဓိပၸာယ္မဲ့ သြားလိမ့္မည္ဟု အာေဘးက ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား ထားသည္။ TPP သည္ ကမၻာ့စီးပြားေရး ၏ ၄ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ကို ရယူႏိုင္မည့္ အျပင္ အဓိက စီးပြားေရးကို ေမာင္းႏွင္မည့္ စီမံကိန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ၿပီး အိုဘားမား အစိုးရ၏ တ႐ုတ္ႏွင့္အၿပိဳင္ စီးပြားေရး အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည့္ အစီအစဥ္လည္း ျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္၌ သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ တက္လာေသာအခါ အေမရိကန္ကို ေဘးဖယ္ထားမည့္ စီးပြားေရး စီမံကိန္းႀကီး မ်ားကို ေရးဆြဲခဲ့သည္။ One Belt One Road ကဲ့သို႔ ဥေရာပ အေရာက္ ကုန္သြယ္မည့္ စီးပြားေရးစီမံကိန္းႀကီးမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ထိုစီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ တ႐ုတ္ အစိုးရသည္ ကနဦး အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၄ဝ ဘီလီယံ လ်ာထားၿပီး အေမရိကန္၏ အက်ဳိးစီးပြား တစ္ခုမွ် မပါဝင္ေအာင္ ေရးဆြဲထားသည့္ တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ကမၻာေက်ာ္ စီးပြားေရး စီမံကိန္းႀကီး ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္တို႔ ကလည္း ပစိဖိတ္ျဖတ္ေက်ာ္ ကုန္သြယ္ေရး စီမံကိန္းႏွင့္ အတၱလႏိၲတ္ ျဖတ္ေက်ာ္ စီးပြားေရး စီမံကိန္းမ်ား ကို တ႐ုတ္ႏွင့္အၿပိဳင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ယခု ထရမ့္ပ္ လက္ထက္တြင္ TPP က အေမရိကန္ ထြက္ေတာ့မည္။ အာရွအတြက္ အဓိက ေမာင္းႏွင္မည့္ စီးပြားေရး စီမံကိန္းႀကီး တစ္ခု ပ်က္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံေရးပညာရွင္မ်ား ခန္႔မွန္းထားသည့္ အတိုင္း ထရမ့္ပ္၏ အာရွကို မ်က္ကြယ္ျပဳမည္ ဆိုသည့္ ေဟာကိန္းမ်ားသည္ ကနဦးမွာပင္ မွန္ကန္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ထရမ့္ပ္က TPP မွ ထြက္ခြာေရးကိုသာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လိုက္ပါက ေနာက္ကြယ္က တ႐ုတ္တို႔ တစ္နည္းနည္းႏွင့္ ပါဝင္ လာႏုိင္ၿပီး တ႐ုတ္တုိ႔၏ အက်ဳိးစီးပြား အတြက္ ျဖစ္သြားမည္ကို စိုးရိမ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထရမ့္ပ္က TPP ကို စိတ္မဝင္စား ေတာ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

အတၱလႏိၲတ္ ျဖတ္ေက်ာ္ စီးပြားေရးကိုေတာ့ ဥေရာပႏွင့္သာ ကုန္သြယ္မည္ျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ ထရမ့္ပ္က တ႐ုတ္အက်ဳိးစီးပြား မပါဝင္ဟု ယူဆထားၿပီး ထြက္ရန္ေျပာျခင္း ျဖစ္သည္။ TPP ကိုေတာ့ အေမရိကန္ အက်ဳိးစီးပြားေရး ထက္ တ႐ုတ္ စီးပြားေရး ျဖစ္သြားမည္ကို ထရမ့္ပ္ စိုးရိမ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထရမ့္ပ္က အေမရိကန္ ပထမ ဦးစားေပး ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္ေအာက္က TPP ကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ခ်င္ ေနျခင္းျဖစ္သည္။

ထရမ့္ပ္က အေမရိကန္၏ စြမ္းအင္က႑ သည္ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း မ်ားစြာကို ပိတ္ပင္ေနသည္။ ဥပမာ - Shale ဟုေခၚေသာ ေက်ာက္လႊာမ်ားမွ စြမ္းအင္ ထုတ္ယူမႈႏွင့္ သန္႔စင္သည့္ ေက်ာက္မီးေသြး မ်ားမွ စြမ္းအင္ ထုတ္ယူမႈ လုပ္ငန္းမ်ားပင္ ပါဝင္သည္။ ထိုေနရာမ်ား မွ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း မ်ားကို ထရမ့္ပ္က ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ ေပးၿပီး အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း သန္းႏွင့္ခ်ီေပးမည္။ ထိုအရာသည္ သူလိုခ်င္သည့္ အရာဟု ဆိုခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ အေမရိကန္ အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ ခိုင္လံုသည့္ အလုပ္ အာမခံခ်က္ ကိုလည္း ထရမ့္ပ္က ေပးခ်င္ေနသည္။ အကယ္၍ TPP ကိုသာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ လိုက္ပါက လြတ္လပ္ေသာ အလုပ္သမားမ်ား ဝင္ထြက္ခြင့္ႏွင့္ အေမရိကန္၏ အလုပ္သမား ေစ်းကြက္ကို ထိခုိက္ႏုိင္သည္ ဟု ထရမ့္ပ္ က ယူဆသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထရမ့္ပ္က အေမရိကန္သာ ပထမ ဦးစားေပး ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ႏွင့္ မညီေသာေၾကာင့္ TPP မွ ႏုတ္ထြက္လို ေနျခင္းျဖစ္သည္။

ပစိဖိတ္ျဖတ္ေက်ာ္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ကုန္သြယ္မည့္ စီမံကိန္းတြင္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၂ ႏုိင္ငံပါဝင္ၿပီး ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ တြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၌ ထိုစီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ႏိုင္ငံမ်ားအားလံုး သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့ၾကသည္။ ထိုႏုိင္ငံမ်ားမွာ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဘ႐ူႏုိင္း၊ ကေနဒါ၊ ခ်ီလီ၊ မေလးရွား၊ မကၠဆီကို၊ နယူးဇီလန္၊ ပီ႐ူး၊ စင္ကာပူ ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံတို႔ ပါဝင္သည္။

ထိုစီမံကိန္းသည္ အာရွ-ပစိဖိတ္ အတြက္ အဓိကစီးပြားေရး အင္အားစုတစ္ခု ျဖစ္လာမည္ သာမက အေမရိကန္၏ ၾသဇာကိုလည္း တည္ၿငိမ္စြာ ဆက္လက္ရပ္တည္ ေနေစမည္ ျဖစ္သည္။ ထရမ့္ပ္ ကေတာ့ အာရွ-ပစိဖိတ္ ၌ အေမရိကန္၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးေရး ထက္ သူ႔ႏုိင္ငံ စီးပြားေရးကိုသာ အရင္ ဦးစားေပးမည့္ သူမ်ဳိးျဖစ္သည္။ အေမရိကန္သည္ ႏုိင္ငံတကာ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး မ်ားၾကားထဲတြင္ ေရာက္ေန ေသာေၾကာင့္ စီးပြားေရး နာလန္မထူ ျဖစ္ေနရျခင္း ဟုလည္း ထရမ့္ပ္ က ဆိုသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ တျခားမည္သည့္ ႏုိင္ငံကိုမဆို သူ႔ႏုိင္ငံေၾကာင့္ ေကာင္းမည္၊ ဆိုးမည္ကို ထရမ့္ပ္ စိတ္မဝင္စား ေတာ့ဘဲ တျခားႏိုင္ငံ မ်ားေၾကာင့္ သူ႔ႏုိင္ငံ ေကာင္းစားေရး ကိုသာ ၾကည့္မည့္သူ ျဖစ္သည္။ ယခု သူ၏ အႀကီးမားဆံုး ကုန္သြယ္ဖက္ ႐ုရွား ကို ထရမ့္ပ္ ပစ္မွတ္ထား ေနသည္။ ႐ုရွားေၾကာင့္ ယခင္က စစ္ေရးတြင္ အေမရိကန္၏ ကုန္က်စရိတ္ ခံေနခဲ့ရ မႈမ်ားကို ရပ္တန္႔ကာ ကုန္သြယ္မႈျဖင့္ ထိုေနရာကို အစားထိုး ဖြင့္လွစ္မည္ ျဖစ္သည္။

႐ုရွားႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈသည္ အေမရိကန္ ၏ အက်ဳိးစီးပြားကို အဓိက အေထာက္အကူ တစ္ခု ျဖစ္လာမည္ဟု ထရမ့္ပ္က ယူဆထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထရမ့္ပ္သည္ ပူတင္ႏွင့္ လက္ဝါးခ်င္း ႐ိုက္မည့္သူ အျဖစ္ ယခင္ ကတည္း ကပင္ ႏုိင္ငံတကာ၏ ေဝဖန္မႈကို ခံထားခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။ ယခုေတာ့ သမၼတအျဖစ္ ထရမ့္ပ္ တရားဝင္ တာဝန္မယူမီ ကပင္ သူ႔ကိုေဝဖန္ ထားခဲ့သည့္ ေဝဖန္ခ်က္မ်ား မွန္ကန္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။

ထရမ့္ပ္က အေမရိကန္ သမၼတအျဖစ္ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ တြင္ စတင္တာဝန္ယူ ရမည္ျဖစ္ၿပီး အိမ္ျဖဴေတာ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ယခု ထရမ့္ပ္ေၾကာင့္ အာရွ-ပစိဖိတ္ စီးပြားေရး အင္အားကို ေမာင္းႏွင္မည့္ စီမံကိန္းႀကီး တစ္ခုပ်က္စီး ရေတာ့မလို ျဖစ္ေနၿပီး တ႐ုတ္အေပၚတြင္ စီးပြားေရးအရ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ထရမ့္ပ္ေၾကာင့္ အာရွ-ပစိဖိတ္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈသည္ ယခင္ခန္႔မွန္း ထားခ်က္မ်ား အတိုင္းပင္ သမၼတသစ္ ထရမ့္ပ္ လက္ထက္တြင္ ေႏွးေကြး လာႏိုင္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရ ပါသည္။

ျမ၀တီေန႔စဥ္သတင္းစာ ၊ စာ(၂၄)