ဂ်ပန္ႏွင့္အိႏၵိယတို႔၏ ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရးေၾကာင့္ စိတ္ပ်က္ေနသည့္ တ႐ုတ္

ဂ်ပန္ႏွင့္အိႏၵိယတို႔၏ ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရးေၾကာင့္ စိတ္ပ်က္ေနသည့္ တ႐ုတ္

(ရွိန္းထက္)

ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇုိအာေဘး ၏ သံုးရက္ၾကာ အိႏၵိယ ခရီးစဥ္သည္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေအာင္ျမင္မႈေပါင္း မ်ားစြာျဖင့္ ၿပီးဆံုးခဲ့ ေသာေၾကာင့္ တ႐ုတ္၏ စိတ္အလို မက်မႈကို ျဖစ္ေပၚ ေစခဲ့သည္။ ဂ်ပန္အတြက္ အာေဘး၏ သံုးရက္ ခရီးစဥ္သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ စြမ္းအင္က႑ ႏွင့္ မီးရထားက႑ တို႔ကဲ့သို႔ေသာ အေရးႀကီးသည့္ အေျခခံ အေဆာက္အအံု က႑ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး က႑တို႔ကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ရရွိေစခဲ့သည္။ ပထမတစ္ရက္တြင္ အိႏၵိယႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ ႏွစ္စဥ္ပံုမွန္ ျပဳလုပ္ေနက် ျဖစ္သည့္ မာလာဘာ ပူးတြဲစစ္ေရး ေလ့က်င့္ေရး အစီအစဥ္တြင္ ဂ်ပန္တုိ႔ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း အထူးဧည့္သည္ေတာ္ အေနျဖင့္ ပါဝင္ေလ့က်င့္ေရး ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ အိႏိၵယ၏ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းက႑ တြင္လည္း ဂ်ပန္မွသူ၏ အဆင့္ျမင့္ နည္းပညာမ်ားကို ေပးၿပီး စြမ္းရည္ ျမင့္မားသည့္ စစ္လက္နက္ မ်ားကို အိႏၵိယတို႔ ကိုယ္ပိုင္ပိုမို ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေရး အတြက္ အကူအညီ လည္းေပးသြားဦးမည္ ျဖစ္သည္။

ဒုတိယေန႔တြင္ အိႏၵိယ၏ အလိုအပ္ဆံုး က႑ျဖစ္ေသာ စြမ္းအင္က႑ အတြက္ ဂ်ပန္မွ တာဝန္ယူ လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ဘီလီယံႏွင့္ခ်ီ၍ တန္ေၾကးရွိေသာ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို တည္ေဆာက္ေရး ျဖစ္သည္။ ပဲရစ္၌ က်င္းပခဲ့ေသာ ကုလသမဂၢ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈဆိုင္ရာ ညီလာခံ COP21 အၿပီး အိႏၵိယသည္ သူေပးခဲ့ေသာ ကတိကို ခ်က္ခ်င္း အေကာင္ အထည္ေဖာ္ လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ အိႏၵိယသည္ COP21 တြင္ ကာဗြန္ ထုတ္လုပ္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ရန္ ေက်ာက္မီးေသြး အသံုးျပဳမႈကို ရပ္ဆိုင္း ေတာ့မည္ဟု ေၾကညာခဲ့ၿပီး ျပန္လည္ ျပည့္ၿဖိဳးၿမဲ စြမ္းအင္ႏွင့္ ကာဗြန္ထုတ္လုပ္မႈ ေလ်ာ့က်ေစေသာ စြမ္းအင္က႑ကို အသံုးျပဳမည္ ဟုဆိုကာ လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့သည္။

ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို မ်ားသည္ ကာဗြန္ ထုတ္လုပ္မႈလည္း ေလ်ာ့နည္းကာ ေက်ာက္မီးေသြး စက္႐ံုႏွင့္ တျခားေလာင္စာ အသံုးျပဳ စက္႐ံုမ်ားထက္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ကို ပိုမိုေပးစြမ္း ႏိုင္သည္။ အိႏၵိယတို႔ အတြက္
လိုအပ္သည့္ စြမ္းအင္က႑ ကိုလည္း ျဖည့္ဆည္းေပးၿပီး သားျဖစ္၊ COP21 ကတိကိုလည္း ပထမဆံုးလက္ေတြ႕ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္ လိုက္သည့္ ပထမဆံုး ႏိုင္ငံလည္းျဖစ္ သြားခဲ့သည္။

တတိယေန႔တြင္ ဂ်ပန္သည္ အိႏၵိယႏွင့္ က်ည္ဆန္ရထား စီမံကိန္းကို ေအာင္ျမင္စြာ လက္မွတ္ေရးထိုး ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ အိႏၵိယႏွင့္ဂ်ပန္တို႔ လက္မွတ္ေရးထိုး ထားေသာ က်ည္ဆန္ရထား စီမံကိန္းသည္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၂ ဘီလီယံ တန္ေၾကးရွိသည္။ ကမၻာေပၚ၌ က်ည္ဆန္ရထား အျမန္ဆံုးစံခ်ိန္ႏွင့္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရ မႈတြင္ ဂ်ပန္သည္ ပထမတန္းစား ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ စြမ္းအင္က႑ အတြက္ အိႏၵိယ၏ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ က်ည္ဆန္ရထား စီမံကိန္းမ်ားသည္ ဂ်ပန္တို႔ ႏွင့္ သေဘာတူညီမႈ မရမီက အိႏၵိယ၌ တ႐ုတ္တို႔ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရေတာ့မည္ဟု နာမည္ႀကီး ခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခုဂ်ပန္က ရရွိသြားေသာ အခါ တ႐ုတ္၏ မဟာစီမံကိန္း အိပ္မက္ ႀကီးလည္း ပ်က္စီး သြားရေတာ့သည္။ တ႐ုတ္သည္ ယခုေနာက္ပိုင္း အေျခခံ အေဆာက္အအံု က႑ပိုင္းတြင္ ပိုမိုအားေကာင္း လာသည္။ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ားကို ေဆာက္လုပ္ ေပးျခင္းႏွင့္ အျမန္ရထား လမ္းမ်ား ေဖာက္လုပ္ျခင္း ကဲ့သို႔က႑ မ်ားသည္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အပိုင္းတြင္ ယခုေနာက္ပိုင္း တ႐ုတ္၏ စီးပြားေရး ဗ်ဴဟာသစ္မ်ား ျဖစ္လာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခုအိႏၵိယရွိ သူသိမ္းက်ဳံး လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရေတာ့မည့္ စီမံကိန္းမ်ားကို မေန႔တစ္ေန႔ ကမွ ေရာက္လာခဲ့ေသာ ဂ်ပန္သည္ သံုးရက္တည္းႏွင့္ အပိုင္သိမ္းသြား ႏုိင္ခဲ့သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္တို႔ ဂ်ပန္ကိုသာမက ေနာက္မွ ေပါက္သည့္ ေရႊၾကာပင္ကို ဦးစားေပး ခဲ့ေသာ အိႏၵိယကိုပါ မေက်မနပ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ တစ္ဖန္အိႏၵိယ - အေမရိကန္ပူးတြဲ စစ္ေရးေလ့က်င့္ခန္း တြင္လည္း ဂ်ပန္ပါဝင္ လာျခင္းကို တ႐ုတ္တို႔က မႏွစ္ၿမိဳ႕ေခ်။ ဂ်ပန္သည္ သူ၏ သမိုင္းဝင္ ရန္သူေတာ္ႀကီး ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ယခုလက္ရွိလည္း ဂ်ပန္ႏွင့္ တ႐ုတ္သည္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ အတြင္းရွိ ကြၽန္းႏွစ္ကြၽန္း အျငင္းပြားမႈ မ်ားေၾကာင့္ တင္းမာမႈမ်ား အေတာမသတ္ ႏိုင္ေအာင္ ရွိေနေသးသည္။

ထို႔ျပင္ အိႏၵိယ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မိုဒီႏွင့္ ဂ်ပန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အာေဘးတို႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး မၾကာမီမွာပင္ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ ထံသို႔ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ တစ္ေစာင္ ပို႔လိုက္ေသးသည္။ အျငင္းပြား ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္၌ တ႐ုတ္တို႔က ကြၽန္းတုမ်ား ဆက္လက္ ေဆာက္လုပ္ေနျခင္းကို ကန္႔ကြက္သည့္ စာ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္လည္း တ႐ုတ္က ဂ်ပန္ႏွင့္ အိႏၵိယကို ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ရွိ စပရက္တလီ ကြၽန္းစု အျငင္းပြားမႈ အေရးသည္ သင္တို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံႏွင့္ လားလားမွ် မဆိုင္ေသာေၾကာင့္ တင္းမာမႈမ်ား ထပ္မံျမင့္တက္ ေအာင္ မလုပ္ရန္ ဂ်ပန္ႏွင့္အိႏၵိယကို သတိေပးခဲ့ ေသးသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အာေဘး ၏ အိႏၵိယခရီးစဥ္ သည္ တ႐ုတ္တို႔အတြက္ လံုးဝမႏွစ္ၿမိဳ႕စရာ ျဖစ္ေနသည္။ ယခင္က ခပ္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေနခဲ့ေသာ အိႏၵိယသည္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အေရးတြင္ ပါဝင္လာသည္။

တ႐ုတ္သည္ အိႏၵိယ ႏွင့္လည္း နယ္စပ္ ပိုင္ဆိုင္မႈ အျငင္းပြားမႈ မ်ားေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေအာင္ တင္းမာ ေနခဲ့သူျဖစ္သည္။ ယင္း နယ္စပ္အေရး ေၾကာင့္ပင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စစ္တပ္မ်ား နယ္စပ္သို႔ အလံုးအရင္းႏွင့္ အပို႔ခံရကာ စစ္မက္ျဖစ္ပြား မည့္ အေျခအေနသို႔ တုိင္ေအာင္ ေရာက္ရွိခဲ့ ေသးသည္။ ထို႔ေနာက္ပိုင္း မွသာ တ႐ုတ္သည္ အိႏၵိယ၏ အားနည္းေနေသာ အေျခခံ အေဆာက္အအံု က႑ပိုင္းကို အကြက္ျမင္ၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ျပဳလုပ္ခ်င္ ေသာေၾကာင့္ သံတမန္ေရး လမ္းေၾကာင္း သစ္ ခင္းခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ယခု အိႏၵိယ၏ အေျခခံ အေဆာက္အအံု ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပိုင္းတြင္ တ႐ုတ္သည္ ေနရာ အေတာ္အတန္ ရေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ထိုအခ်ိန္က ဂ်ပန္ႏွင့္ အိႏၵိယ ဆက္ဆံေရးသည္ အေျပလည္ႀကီး မဟုတ္ေသး။ အိႏၵိယ၌ မိုဒီ တက္လာေသာ အခါမွသာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးသည္ အေကာင္းဆံုး အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိ လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခုတ႐ုတ္၏ ေနရာကိုယူရန္ ဂ်ပန္ ေရာက္လာခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယသည္ အာရွေဒသတြင္း မဟာၿပိဳင္ဘက္မ်ား ျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး အရေရာ၊ စစ္ေရးအရ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စလံုးသည္ ၿပိဳင္ဘက္မ်ား ျဖစ္သည္။ ယခုအိႏၵိယ၏ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈႏႈန္း ကလည္း တရိပ္ရိပ္ တက္လာေနသည္။ အိႏၵိယအတက္ တ႐ုတ္အက် ျဖစ္ေနသည္။

တ႐ုတ္သည္ အိႏၵိယ စီးပြားေရး အေကာင္းဆံုး အေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိ သြားေသာအခါ သူ၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား အိႏၵိယ၌ အထိုင္က် ေနၿပီးသား ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခု သူ၏ မဟာဗ်ဴဟာ
စီမံကိန္းႀကီးသည္ ဂ်ပန္ေၾကာင့္ ပ်က္ရေတာ့မည့္ကိန္း ျဖစ္ေနသည္။ အာေဘး က သံုးရက္တည္းႏွင့္ ေဒၚလာ ၁၅ ဘီလီယံ တန္ေၾကးရွိေသာ စီမံကိန္းႀကီး မ်ားကို သိမ္းက်ဳံး ယူသြားခဲ့ေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ထို႔ျပင္ အိႏၵိယႏွင့္ တ႐ုတ္ကလည္း စစ္ေရးအား ၿပိဳင္ဘက္၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဂ်ပန္ ကလည္း စစ္ေရးအား ၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုး ႏွင့္လည္း တ႐ုတ္က ယခုအခ်ိန္ထိ အျငင္းပြား ေနေသးသည္။ ယခင္က သီးျခား ရွိေနခဲ့ေသာ သူ၏ ၿပိဳင္ဘက္ ႏွစ္ဦးသည္ ယခုေတာ့ တစ္ဂုိဏ္းတည္းလို ျဖစ္သြားသည္။ သူ၏ စီးပြားေရး အင္အား အိႏၵိယကို လႊမ္းမိုးရန္ အႀကံအစည္လည္း ပ်က္သြားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္အတြက္ ဂ်ပန္ႏွင့္ အိႏၵိယ တို႔၏ ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရးသည္ တ႐ုတ္အတြက္ မည္သည့္အရာမွ ေကာင္းက်ဳိး မေပးသည့္ အတိတ္နိမိတ္ဆိုး မ်ားသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရ ပါသည္။

ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၄)