ႏွစ္ေပါင္း ၈ဝ ေက်ာ္အတြင္း လူေသမႈနွင့္ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမႈ သမိုင္းတြင္ ဒုတိယအမ်ားဆံုး ျဖစ္လာမည့္ ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီလႈပ္ခတ္ခဲ့ေသာ နီေပါငလ်င္

Nepal earthquake: Death toll rises above 3,000

ရွိန္းထက္ (IN'D)

နီေပါႏိုင္ငံ၌ ႏွစ္ေပါင္း ၈ဝ ေက်ာ္ အတြင္း လူအေသအေပ်ာက္ အမ်ားဆံုး ငလ်င္ႀကီး တစ္ခု ဧၿပီ ၂၅ ရက္ ေန႔လယ္ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ ၁၁ နာရီ ၅၆ မိနစ္တြင္ လႈပ္ခတ္ခဲ့ရာ ယခုအခ်ိန္ထိ စာရင္းအရ လူေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့သတင္း မီဒီယာမ်ားက ေဖာ္ျပၾကသည္။ ျပင္းအား ၇ ဒသမ ၉ ရွိ ယင္းငလ်င္သည္ နီေပါႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ ခတၱမႏၵဴ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ မိုင္ ၅ဝ အကြာ ေျမေအာက္အနက္ ၉ ဒသမ ၃ မိုင္ ကို ဗဟိုျပဳ လႈပ္ခတ္သြားျခင္း ျဖစ္ၿပီး နီေပါႏိုင္ငံ၏ ထင္ရွားေသာ ေရွးေဟာင္း သမိုင္းဝင္ ယဥ္ေက်းမႈ လက္ရာ အမ်ားအျပားလည္း ယင္း ငလ်င္ေၾကာင့္ပင္ ၿပိဳက်ပ်က္စီး ခဲ့ရသည္။

Local people have been using basic tools to dig through
rubble in badly hit towns like Bhaktapur

ထိုအထဲတြင္ ၁၉ ရာစုႏွစ္ အတြင္း ၁၈၃၂ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေဆာက္ ခဲ့ေသာ အထပ္ကိုးထပ္ပါ ဒီဟာရာဟာရာ ေမွ်ာ္စင္ႀကီးလည္း ပါဝင္သြားခဲ့ကာ ယင္းေမွ်ာ္စင္ ၿပိဳက်မႈေၾကာင့္ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္မ်ား အပါအဝင္ ယခုအခါ လူေပါင္း ၅ဝ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ကာ ေသဆံုးသူ စာရင္းကို အတည္မျပဳ ႏိုင္ေသးေပ။ ယင္းေမွ်ာ္စင္သည္ နီေပါႏိုင္ငံ၏ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ရာ ေနရာမ်ားတြင္ အဓိက အခန္းက႑မွ ပါဝင္သကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံျခားဝင္ေငြ အေျမာက္အျမား ရရွိေအာင္ စြမ္းေဆာင္ ေပးခဲ့ေသာ အထင္ကရ ေနရာတစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။

ထို႔အျပင္ ယင္းေမွ်ာ္စင္ ဆံုး႐ံႈးမႈသည္ ေရွးေဟာင္း ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ မ်ားကို ျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထားသူမ်ား အတြက္ တန္ဖိုးမျဖတ္ ႏိုင္သည့္ ဆံုး႐ံႈးမႈ တစ္ခုလည္း ျဖစ္ခဲ့ကာ ယင္းကဲ့သို႔ ၁၉ ရာစု၏ လက္ရာရွားပါး ေမွ်ာ္စင္မ်ဳိး ဘယ္ေသာအခါမွ ကမၻာေပၚတြင္ ထပ္မံျမင္ေတြ႕ ရေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။ ထို႔အျပင္ သမိုင္းဝင္ ေရွးေဟာင္း ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း မ်ားႏွင့္ ေရွးေဟာင္း နန္းေတာ္မ်ား လည္း ထို ငလ်င္ေၾကာင့္ပင္ ေျမခ ခဲ့ရရွာသည္။

A team of Indian rescue personnel look for survivors in
a Kathmandu building - such searches are still
continuing but winding down

ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ား အရ ၿမိဳ႕ေတာ္၏ လမ္းၾကားမ်ားႏွင့္ အေဆာက္အအံု ပ်က္မ်ားၾကားတြင္ ပိတ္မိေန သူဦးေရမွာ တစ္သန္းေက်ာ္ အထိရွိေနၿပီး ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ျပည္သူလူထုႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရး ၀န္ထမ္းမ်ား ပူးေပါင္းကာ အပ်က္အစီးမ်ား ၾကားမွ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူမ်ားကို အျမန္ဆံုး ကယ္ထုတ္ ႏိုင္ေရးကိုလည္း အပူတျပင္း ႀကိဳးစား ေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။ အေမရိကန္ႏွင့္ အိႏၵိယ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း မ်ားလည္း နီေပါႏိုင္ငံသို႔ သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္ ဆိုင္ရာ တုံ႕ျပန္ လုပ္ေဆာင္ေရး အဖြဲ႕မ်ားကို အျမန္ဆံုး ပို႔လႊတ္ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေနၾကၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရက နီေပါအတြက္ ကူညီ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လတ္တေလာ အသံုးျပဳႏိုင္ေရး အတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္သန္း အကူအညီ ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဂြၽန္ကယ္ရီ ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

နီေပါၿမိဳ႕ေတာ္ ခတၱမႏၵဴ၏ အနီးပတ္ဝန္းက်င္ ဆင္ေျခဖံုးေဒသ မ်ားရွိ အေဆာက္အအံု ၈ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း မွာလည္း ၿပိဳက်ပ်က္စီး ခဲ့ရၿပီး ငလ်င္သည္ အေရွ႕ဘက္ထိ ႐ိုက္ခတ္ခဲ့ကာ ကမၻာ့အျမင့္ဆံုး ဧဝရက္ေတာင္ အထိပါ လႈပ္ခတ္ခဲ့ ေသာေၾကာင့္ ဧဝရက္ ေတာင္ေျခရွိ ေတာင္တက္ အေျခစိုက္စခန္း တစ္ခုလံုး ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဧဝရက္ ေတာင္ကို တက္ေနေသာ ေတာင္တက္သမား အနည္းဆံုး ၁၇ ဦး ေရခဲတံုးမ်ား ၿပိဳက်မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္ ဟု နီေပါအစိုးရမွ အေၾကာင္းၾကားခ်က္ ထုတ္ျပန္ ခဲ့သည္။

Rescuers have been able to take some injured people
off Mount Everest

နီေပါသည္ မၾကာခဏ ငလ်င္ အေသးစားမ်ား လႈပ္ခတ္တတ္သည့္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ဆက္တိုက္ လႈပ္ခတ္ေသာ ငလ်င္မ်ဳိး ရာစုႏွစ္ တစ္စုလွ်င္ တစ္ခုဆို သေလာက္ ရွားပါးလြန္း လွသည္။ အေစာပိုင္း လႈပ္ခတ္ခဲ့ေသာ ငလ်င္သည္ ျပင္းအား ၇ ဒသမ ၉ အဆင့္ရွိကာ ေနာက္ထပ္ နာရီဝက္အၾကာ တြင္ ျပင္းအား ၆ ဒသမ ၇ အဆင့္ရွိ ငလ်င္တစ္ခု ထပ္မံ လႈပ္ခတ္ခဲ့ၿပီး မၾကာမီတြင္ ဆက္တိုက္ ဆိုသလို ေနာက္ထပ္ သံုးဒါဇင္ခန္႔ ရွိေသာ ငလ်င္မ်ား ဆက္တိုက္ လႈပ္ခတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အေမရိကန္ ဘူမိေဗဒ ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (USGS) က ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သည္။

ယင္းငလ်င္ မ်ားသည္ ခတၱမႏၵဴၿမိဳ႕ေတာ္ ေျမာက္ဘက္ မိုင္ေပါင္းရာခ်ီ ေဝးေသာ တိဗက္ေဒသ အပါအဝင္ အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ဘူတန္ႏွင့္ တ႐ုတ္စသည့္ႏိုင္ငံ တို႔အထိ ႐ိုက္ခတ္သြားခဲ့ၿပီး လူအေသ အေပ်ာက္မ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ဲ့သည္။ ထိုအထဲတြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏိၵယတို႔တြင္ လူအေသ အေပ်ာက္အမ်ား ဆံုး ျဖစ္ကာ အပ်က္အစီး အမ်ားဆံုးလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္တြင္ လူ ၁၈ ဦးႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တြင္ လူ ၂ ဦး ေသဆံုးၿပီး အိႏၵိယတြင္ လူေပါင္း ၄၄ ဦး ထက္မနည္း ေသဆံုးခဲ့ကာ ၿပိဳက်ပ်က္စီးမႈ အမ်ားအျပား လည္း ရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသဆိုင္ရာ မီဒီယာမ်ားက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကကာ ယင္း ႐ိုက္ခတ္မႈ ငလ်င္၏ အရွိန္သည္ ျပင္းအား ၅ အဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္ ရွိသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။

ယခုအခ်ိန္ထိ ရရွိထားေသာ ေသဆံုးသူ စာရင္းမွာ ၂၄ဝဝ ေက်ာ္အထိ ရွိေနၿပီး ခန္႔မွန္း၍ မရေလာက္ေအာင္ ေသဆံုးသူ စာရင္းမွာ ဆက္လက္ျမင့္တက္ ႏိုင္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း က ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝုိင္း အေနႏွင့္လည္း နီေပါႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ ကယ္ဆယ္ေရး အစီအစဥ္မ်ား အတြက္ ဝန္ထမ္းမ်ား ေစလႊတ္ကာ လိုအပ္သည့္ အကူအညီ မ်ား ေပးရန္ ေမတၱာရပ္ခံ ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ နီေပါ၏ အေဆာက္အအံုမ်ား ၿပိဳက်မႈမွာ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံႏႈန္းႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိ ျခင္း ကလည္း အဓိက အေၾကာင္းရင္း တစ္ခု ျဖစ္သည္ဟု ကုလသမဂၢ သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္ ေလွ်ာ့ခ်ေရး အႀကီးအကဲ ဒန္နီအမ္စီကလင္း က ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ယခုအခါ နီေပါတြင္ ေဆးဝါး ျပတ္လပ္မႈ ျပႆနာ၊ အစားအစာ ျပတ္လပ္မႈ ျပႆနာႏွင့္ ေဆး႐ံုခုတင္ မလံုေလာက္ ေသာေၾကာင့္ လူနာမ်ား ေဆး႐ံုအျပင္ ဘက္တြင္ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ျဖစ္ေနသည့္ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ ေနရေသာ ေၾကာင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဂြၽန္ကယ္ရီ က ႏိုင္ငံတကာ အေနႏွင့္ အျမန္ဆံုး အကူအညီ ေပးၾကပါရန္ တိုက္တြန္းထားသည္။ နီေပါတြင္ လႈပ္ခတ္ေသာ ယခုငလ်င္သည္ ၈၁ ႏွစ္အတြင္း အႀကီးမားဆံုး ႏွင့္ လူအေသအေပ်ာက္ အမ်ားဆံုး ငလ်င္တစ္ခု ျဖစ္ကာ ၁၉၃၄ ငလ်င္သည္ လူေပါင္း ၈၅ဝဝ ေက်ာ္ ေသဆံုးမႈႏွင့္ နီေပါသမိုင္း တြင္ ေသဆံုးမႈ အမ်ားဆံုး မွတ္တမ္းရရွိ ထားၿပီး ျပင္းအား ၈ ဒသမ ၃ အဆင့္ရွိခဲ့ သည္။ ယခု ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ငလ်င္မွာ နီေပါသမိုင္းတြင္ ဒုတိယ အႀကီးဆံုးႏွင့္ လူေသမႈ၊ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္သည္။ 

ကမၻာ့ငလ်င္ သမိုင္းတြင္ လူေသေပ်ာက္မႈ အမ်ားဆံုး ငလ်င္ငါးခုရွိ ခဲ့သည္။ ၄င္းတို႔မွာ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္က လူေပါင္း ၂၆ဝဝဝ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ေသာျပင္းအား ၆ ဒသမ ၆ ရွိအီရန္ ငလ်င္၊ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္က အင္ဒိုနီးရွား ကိုဗဟုိျပဳၿပီး လႈပ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ဆူနာမီဒဏ္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံမ်ားစြာတြင္ ေသဆံုးမႈ ၂၃ဝဝဝ ရွိခဲ့ေသာ ျပင္းအား ၉ ဒသမ ၁ ရွိ အင္ဒိုနီးရွားငလ်င္၊ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္က လူ ေသေပ်ာက္မႈ ၁ဝဝဝဝဝ ရွိခဲ့ေသာ ျပင္းအား ၇ ဒသမ ၉ ရွိ ကက္ရွ္မီးယား ငလ်င္၊ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ လူေပါင္း ၉ဝဝဝဝ နီးပါး ေသဆံုးခဲ့ ရေသာ ျပင္းအား ၇ ဒသမ ၉ရွိ တ႐ုတ္ငလ်င္ႏွင့္ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္က လူေပါင္း ၂၂ဝဝဝဝ ေသဆံုးခဲ့ေသာ ျပင္းအား ၇ ရွိ ေဟတီငလ်င္ တို႔ျဖစ္ၾကသည္။

#Themyawadydaily