ရွမ္းျပည္နယ္၏ အထင္ကရ အင္းေလးကန္ သဘာ၀တရားႀကီး၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ ခံေနရ

သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီး ဆုတ္ယုတ္ လာမႈမ်ား ႏွင့္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲ ေဖာက္ျပန္ လာမႈတုိ႔၏ အက်ိဳးဆက္ အားျဖင့္ အင္းေလးကန္ ႀကီးကုိ မွီတင္း ေနထုိင္လ်က္ ရွိေသာ ေဒသခံ ၁၇၀၀၀၀ ခန္႔တို႔၏ လူမႈ စီးပြား ဘ၀မ်ားကုိပါ ၿခိမ္းေျခာက္ ခံလာ ေနရေသာ အေျခအေနသုိ႔ ေရာက္ရွိ ေနၿပီဟု ေျပာႏုိင္ပါသည္။

ယခင္ ၅ ႏွစ္ခန္႔က ႏွင့္ စာလွ်င္ မုိးေရခ်ိန္ လက္မ ၂၀ ခန္႔ ေလ်ာ့နည္း လာေနလ်က္ ရွိၿပီး လက္ရွိတြင္ မုိးေရခ်ိန္ ၃၅ လက္မခန္႔သာ ရွိေၾကာင္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မွတ္တမ္းမ်ား အရ ေတြ႕ရေပသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီလကုန္ပုိင္း တြင္ အင္ေလးကန္ အတြင္း စီး၀င္ေသာ ေခ်ာင္းလက္တက္ မ်ားတြင္ ေရျပင္ တစ္ေပခဲြခန္႔ ေလ်ာ့န္ညး က်ဆင္း လာသျဖင့္ ေရေပၚေစ်း ႏွင့္ ေဖာင္ေတာ္ဦး ဘုရားတုိ႔တြင္ စက္ေလွ သြားမရ ႏုိင္ေတာ့သည္ အထိ ေလ်ာ့နည္း လာေနသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရ ေပသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၅ ႏွစ္ေလာက္က ေရျပင္ ဧရိယာ ၄၀ စတုရန္းမုိင္ ခန္႔သာ က်န္ရွိသည့္ အျပင္ ကန္အလ်ား ယခင္ ၃၆ မုိင္နီးပါး ရွိရာမွ ယခုအခါ ႏုန္းပုိ႔ခ်မႈ မ်ား အဆမတန္ ၀င္ေရာက္ လာမႈေၾကာင့္ ၁၂ မုိင္ခန္႔သာ က်န္ရွိ ေတာ့ေၾကာင္း ေတြ႕ႏုိင္ပါသည္။ အင္းေလးကန္ အတြင္း ႏုန္းပုိ႔ခ်မႈ မ်ားျပားလာျခင္း ၊ သစ္ေတာမ်ား စည္းကမ္းမဲ့စြာ ခုတ္ထြင္ မႈေၾကာင့္ သစ္ေတာ ျပဳန္းတီ လာျခင္း ၊ အင္းေလးကန္ အတြင္း၌ စိုက္ခင္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳ ေနၾကေသာ ဓာတုေဗဒ ပုိးသတ္ေဆး ၊ ဓာတ္ေျမၾသဇာ မ်ားေၾကာင့္ ကန္အတြင္းရွိ ေရအရည္အေသြး က်ဆင္းလာၿပီး ေသာက္သံုးရန္ မသင့္ေသာ အေျခအေန အထိ ေရာက္ရွိ လာေနၿပီ ျဖစ္သည့္ အျပင္ ေဂဟစနစ္ ထိခိုက္ ပ်က္စီးမႈ မ်ားေၾကာင့္ ေရေန သတၱ၀ါ မ်ိဳးစိတ္ မ်ားပါ မ်ိဳးသုဥ္း ေပ်ာက္ကြယ္ လာသည္အထိ ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ျပႆနာရပ္ မ်ားကုိ ရင္ဆုိင္ ႀကံဳေတြ႕ ေနရၿပီ ျဖစ္သည္။

လူမ်ား၏ ပေယာဂ ႏွင့္ ေျပာင္းလဲ လာသည့္ ရာသီဥတု ဒဏ္မ်ားေၾကာင့္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ အနည္း ႏွင့္ အမ်ား ပ်က္စီး လာလ်က္ ရွိသည္။ အဆိုပါ ပ်က္စိးမႈ ကုိ အဆင့္ ၄ ဆင့္ ခဲြျခား သတ္မွတ္ ေလ့လာ ႏုိင္သည္။ ပထမအဆင့္ မူလ အေနအထား အတုိင္း မပ်က္စီး ေသးသည့္ အဆင့္ ( Nature Balance Stage ) သည္ မရွိသေလာက္ ဟု ေျပာႏုိင္ပါသည္။ ဒုတိယအဆင့္ သတိထား ရမည့္ အဆင့္ ( Warring Stage ) ျဖစ္ေသာ သစ္ေတာမ်ား ခုတ္ထြင္ျခင္း ၊ ဓာတ္သတၳဳ တူးေဖာ္မႈ ၊ လူေနမႈ ျဖန္႔ၾကက္ လာသည့္ အေျခအေန တြင္ အစိုးရ ႏွင့္ ေဒသခံမ်ား ၀ုိင္း၀န္း ထိန္းသိမ္းပါက အခ်ိန္မီ ေသးသည္ဟု ေျပာႏုိင္သည္။ တတိယအဆင့္ ေဘးအႏၲရာယ္ မ်ားေသာ အဆင့္ကုိ ေရာက္လာပါက ေတာေတာင္မ်ား အစဥ္ ျပဳန္းတီးၿပီး ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ား ပံုမွန္ မစီးေတာ့သည့္ အျပင္ ေရအရည္အေသြး မ်ားလည္း ဆက္လက္ က်ဆင္း လာမည္ျဖစ္၍ အခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီးယူ ၊ ေငြကုန္ ေၾကးက် မ်ားစြာခံၿပီး ျပန္လည္ ေဆာင္ရြက္ပါက မူလ အေျခအေန သုိ႔ ေရာက္ရွိရန္ မလြယ္ကူေပ။ စတုတၳ အဆင့္ ျဖစ္သည့္ အတိမ္း အေစာင္း မခံေသာ အဆင့္ ( Critical Stage ) တြင္ ေတာေတြေျပာင္ ၊ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြ ေကာ ၊ ေဂဟစနစ္ ပ်က္စီးလာၿပီး ဇီ၀ မ်ိဳးစိတ္ေတြပါ မ်ိဳးသုဥ္း ေပ်ာက္ကြယ္ လာသည့္ အေျခအေန ျဖစ္ၿပီး အဆင့္ျမင့္ နည္းပညာ မ်ားႏွင့္ ေငြေၾကး ေျမာက္ျမားစြာ သံုးၿပီး အခ်ိန္ေတြ အၾကာႀကီး ေဆာင္ရြက္ လွ်င္ပင္ မူလ အေနအထားသုိ႔ ျပန္မရ ႏုိင္ေတာ့သည့္ အေျခအေန ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံတကာ ပညာရွင္ မ်ား၏ ေလ့လာ ေတြ႕ရွိခ်က္ မ်ားအရ အင္းေလးကန္ ႀကီးသည္ အတိမ္း အေစာင္း မခံေသာ အဆင့္ ( Critical Stage ) သုိ႔ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ပညာရွင္မ်ား ၊ ႏုိင္ငံတကာ အဖဲြ႕အစညး္ မ်ား ၊ အစုိးရ ႏွင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား အားလံုး အျမန္ဆံုး ပူးေပါင္း ပါ၀င္ ထိန္းသိမ္း ရမည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

အင္ေလးကန္ သည္ ေရရွည္ တည္တံ့ေရး အတြက္ ဆည္ေျမာင္း က႑ ၊ သစ္ေတာ က႑ ၊ စုိက္ပ်ိဳးေရး က႑ ၊ ေဒသဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ မ်ားရဲ႕ က႑ ႏွင့္ ေဒသခံ အင္းသား လူမ်ိဳးစု မ်ား၏ က႑ စသည္ျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာ က႑ အလိုက္ အျမန္ဆံုး အင္တုိက္ အားတုိက္ လုပ္ေဆာင္ ၾကရန္ လုိအပ္ ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ အင္းေလးကန္ႀကီး ၏ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေန မ်ား ပ်က္စီး လာမႈမ်ားအား အထက္ ေဖာ္ျပပါ အစုိးရ အဖဲြ႕အစည္း မ်ား ၊ ေဒသခံ အဖဲြ႕အစည္း မ်ား ၊ ျပည္တြင္း ႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရ မဟုတ္ေသာ အဖဲြ႕အစည္း မ်ားက သစ္ေတာ စုိက္ခင္းမ်ား ျပန္လည္ ထူေထာင္ ေပးျခင္း ၊ ကၽြန္းေမ်ာ စိုက္ခန္းမ်ား ကန္႔သတ္ ေပးျခင္း ၊ သဘာ၀ ေအာ္ဂဲနစ္ စုိက္ပ်ိဳးေရး စနစ္ ထူေထာင္ ေပးျခင္း ၊ ေရအရည္အေသြး ျမႇင့္တင္ ျခင္း ၊ အသိပညာ ေပးျခင္း အပါအ၀င္ စီမံခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ ေနေသာ္လည္း သက္ဆုိင္ရာ ဌာန အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းစပ္ ညႇိႏႈိင္းမႈ ထားရွိျခင္း ၊ ျပန္႔က်ဲစြာ ေဆာင္ရြက္ ေနျခင္း ၊ စနစ္တက် ဘက္စံု စီမံခန္႔ခဲြမႈ လုိအပ္ခ်က္ မ်ားေၾကာင္း အားရ ေက်နပ္ဖြယ္ အဆင့္သုိ႔ မေရာက္ ႏုိင္ေသးေၾကာင္း ၊ ႏုိင္ငံတကာ ဖံြ႕ၿဖိဳးေရး သိပၸံ အဖြဲ႕ႀကီး CIID ၏ အင္းေလးကန္ အနာဂတ္ အတြက္ ထိန္းသိမ္းေရး စီမံခ်က္ အဆုိျပဳလႊာ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ ကုိ ေတြ႕ရွိ ႏိုင္ေပသည္။

အခ်ဳပ္ အားျဖင့္ အင္ေလးကန္ႀကီး ၏ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ေလ်ာ့နည္း က်ဆင္း လာျခင္း ၊ ႏုန္းပုိ႔ခ်မႈ မ်ားျပားလာျခင္း ၊ ေခ်ာင္းမ်ား တိမ္ေကာ လာျခင္း ၊ ေဂဟစနစ္မ်ား ယုိယြင္း ပ်င္စီး လာျခင္း ၊ ဇီ၀ မ်ိဳးစိတ္မ်ား ေလ်ာ့နည္း ေပ်ာက္ကြယ္ လာျခင္း ၊ ဓာတု ပုိးသတ္ေဆး ႏွင့္ ဓာတ္ေျမ ၾသဇာသံုး စိုက္ခင္း မ်ားေၾကာင့္ ေရအရည္အေသြး နိမ့္က်ၿပီး ေသာက္သံုးေရ ခက္ခဲ လာျခင္းမွ ေလ်ာ့နည္း ေစရန္ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အစုိးရ အဖဲြ႕ ၊ အရပ္ဘက္ အဖဲြ႕အစည္း မ်ား ၊ ႏုိင္ငံတကာ အဖဲြ႕အစည္း မ်ား ၊ ေဒသခံ ရြာသားမ်ား ပူးေပါင္း၍ လုပ္ေဆာင္ မွသာ အင္ေလးကန္ႀကီး ေရရွည္ တည္တံ့ၿပီး သဘာ၀ တရားႀကီး၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ မွ ကယ္တင္ ႏုိင္မည္ ျဖစ္ေပသည္။

ရဲထြဋ္ ( စိတ္ပညာ )