အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အ၀န္းကို မ်က္စိက်လာၿပီး အာဆီယံေရျပင္အား ကင္းလွည့္ေပးမည့္ အိႏၵိယ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္

( ရွိန္းထက္ )

အိႏၵိယႏွင့္ အာဆီယံ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈသည္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အိႏၵိယသည္ သူ၏ ပထမတန္းစား ကုန္သြယ္ဖက္ အေမရိကႏွင့္ ဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားဆီ သို႔သာ စီးပြားေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို တိုးျမႇင့္ေဖာက္လုပ္ ခဲ့ၿပီး အာဆီယံဆီ သို႔ ေျခလွမ္းမ်ား တံု႔ဆိုင္းခဲ့သည္။

ယခုအခါ အိႏၵိယသည္ အာဆီယံကို မျဖစ္မေန ၾကည့္ရမည့္ အေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေရာက္ လာသည္။ ကမၻာေပၚ၌ စီးပြားေရး အလ်င္ျမန္ဆံုး ဖြံ႕ၿဖိဳးသူမ်ား ထဲတြင္ အာဆီယံသည္ ထိပ္ဆံုးသို႔ ေရာက္ရွိလာသည္။ ကမာၻ ့အေရွ႕ဘက္ရွိ အင္အားႀကီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ စလံုးသည္ အာဆီယံ စီးပြားေရး အသိုက္အဝန္းကို အၿပိဳင္အဆိုင္ စိတ္ဝင္စား လာၾကသည္။ ထိုႏွစ္ႏိုင္ငံ စလံုးမွ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးမ်ား၊ စီးပြားေရး ဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးမ်ားသည္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေခ်ာင္းေပါက္ မတတ္ ေရာက္လာ ခဲ့ၾကသည္။ အာဆီယံေဒသ သည္ တ႐ုတ္ၿပီးလွ်င္ တတိယေျမာက္ အိႏၵိယ၏ အႀကီးမားဆံုး ကုန္သြယ္ဖက္ ျဖစ္သည္။

၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ အိႏၵိယသည္ အာဆီယံေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး အရ ခ်စ္ၾကည္ေရးမ်ား တိုးျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ လာခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ထိုအရွိန္ကို ထပ္မံတိုးျမႇင့္ လိုက္ၿပီး ေဖေဖာ္ဝါရီလ တြင္နယူးေဒလီ၌ က်င္းပေသာ (၈) ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ-အိႏၵိယ စီးပြားေရး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ လည္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား အလံုးအရင္းႏွင့္ တိုးျမႇင့္ရန္ သေဘာတူညီ ခဲ့ၾကသည္။ အိႏၵိယ ႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔သည္ See East ဟုေခၚေသာ အေရွ႕ေမွ်ာ္မူဝါဒကို က်င့္သံုး ေနၾကသည့္ ႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ယင္း အင္အားႀကီး ႏွစ္ႏိုင္ငံသည္ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း အာဆီယံသို႔ အၿပိဳင္ ဝင္လာသည္။ ထို႔ျပင္ ယခင္က စစ္ေရးအရ ပူးေပါင္းမႈမ်ား မရွိေသာ အိႏၵိယသည္ အာဆီယံ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံ မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးအရ သာမက စစ္ေရးအရပါ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိသည္။ သူ၏ အိမ္နီးခ်င္း ၿပိဳင္ဘက္ တ႐ုတ္ကို အာရွ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညိႇႏိုင္ရန္ အိႏၵိယသည္ စီးပြားေရး သာမက စစ္ေရးအရပါ အာဆီယံႏိုင္ငံ မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ လိုသည္။

တ႐ုတ္သည္ ထိုင္းႏွင့္ မေလးရွား၌ ထိေရာက္သည့္ စစ္ေရးအရ ရပ္တည္လ်က္ ရွိသည္။ စီးပြားေရးတြင္လည္း တ႐ုတ္သည္ ထိုင္းကို ရာခိုင္ႏႈန္းအရ အပိုင္ သိမ္းထားၿပီး အာဆီယံႏိုင္ငံ အားလံုးနီးပါး သည္ တ႐ုတ္ ႏွင့္ မကင္းရာ မကင္းေၾကာင္း ရွိသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ယခုအိႏၵိယ၏ စိတ္ဝင္စားမႈ အရွိဆံုး အာဆီယံ ႏုိင္ငံမ်ားမွာ ဗီယက္နမ္ ၊ ကေမၻာဒီးယား၊ လာအိုႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔ ျဖစ္သည္။ ယင္း ေလးႏိုင္ငံသည္ အေျခခံ စီးပြားေရး အေဆာက္အအံု ပိုင္းတြင္ အားနည္းေသာ ႏိုင္ငံမ်ားလည္း ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အိႏၵိယသည္ ထိုေလးႏိုင္ငံ ႏွင့္ ဆက္ဆံေရး အေကာင္းဆံုး ရယူႏိုင္ရန္ ပထမဆံုး ႀကိဳးပမ္းလ်က္ ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ အာဆီယံကို စစ္ေရးအရ ပထမဆံုး ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ေပးသည့္ အေနျဖင့္လည္း အာဆီယံ

ေရပိုင္နက္ မ်ားႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္၌ အေမရိကန္ ႏွင့္ ပူးေပါင္း ကင္းလွည့္ရန္ သေဘာတူ ထားၿပီး ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္း မွာပင္ အိႏၵိယသည္ အာဆီယံက ိုမ်က္ႏွာသာ ေပးမႈမ်ား သိသိသာသာ ရွိလာခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အိႏၵိယ၏ အခြန္ ကင္းလြတ္သည့္ ကုန္သြယ္မႈ မ်ားသည္ အာဆီယံႏိုင္ငံ မ်ားဆီသို႔ တဖြဲဖြဲေရာက္ရွိ လာေတာ့မည္မွာ က်ိန္းေသ ေနသည္။

အာဆီယံသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အျငင္းပြားမႈ တြင္ အမ်ားဆံုး ပါဝင္ပတ္သက္ ေနသည့္ အသိုက္အဝန္း ျဖစ္သည္။ ဗီယက္နမ္၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ မေလးရွား ႏွင့္ ဘ႐ူႏိုင္းႏိုင္ငံ တို႔သည္ ေတာင္တ႐ုတ္

ပင္လယ္ျပင္ ရွိ စပရက္တလီ ကြၽန္းစုမ်ား အျငင္းပြားမႈတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္ ေနၿပီး တ႐ုတ္ႏွင့္ စီးပြားေရးအရ ဆက္ဆံမႈ အေကာင္းမြန္ဆံုး ေနရာတြင ္ရွိေနသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ယခုေတာ့ ထိုႏိုင္ငံမ်ားရွိ လူထု စစ္တမ္းမ်ားက တ႐ုတ္ကို အယံုအၾကည္ နည္းလာကာ တ႐ုတ္ႏွင့္ စီးပြားေရး အရ ဆက္ဆံမႈကို မရွိမျဖစ္ အေရးႀကီး၍ သာ လက္ခံထား ရသည္ဟု ေဖာ္ျပ ၾကသည္။

တ႐ုတ္ ဆန္႔က်င္ေရးမ်ား လႈပ္ရွားလာ ၾကသည္။ တ႐ုတ္ေနရာ ၌သာ အေကာင္းမြန္ဆံုး အစားထိုး ႏိုင္သူေတြ႕လွ်င္ ထိုႏိုင္ငံ မ်ားသည္ တ႐ုတ္ဘက္သို႔ အေလးေလ်ာ့ သြားမည္ ျဖစ္သည္။ ယခု အာဆီယံသို႔ အိႏၵိယ ဝင္ေရာက္ လာၿပီျဖစ္သည္။ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အျငင္းပြားမႈက အိႏၵိယ အတြက္ တစ္ပန္းသာ ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အေရးကိုလည္း ေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္း ဝင္ေရာက္ ပတ္သက္ လာသည္။ 

ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္၌ အေမရိကန္ႏွင့္ ပူးေပါင္း ကင္းလွည့္ေရး သည္ အိႏၵိယအေပၚ တ႐ုတ္၏ အမ်က္ေဒါသ က်ိန္းေသ ေရာက္ရွိ သြားမည္ ျဖစ္သည္။

တစ္ဖက္တြင္ တ႐ုတ္က သူ႔ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးက်ဆင္း လာေသာေၾကာင့္ အိႏၵိယအား ဆက္ဆံေရး မျဖတ္ႏိုင္ သည္ကို သိေသာ အိႏၵိယသည္ အာဆီယံ၏ နာမည္ေကာင္း ေပးမႈကို ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္၌ ကင္းလွည့္ကာ တ႐ုတ္ကို ဆန္႔က်င္မႈျဖင့္ ျပသည္။ ယခု အေမရိကန္ ကလည္း ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္သို႔ သူ၏ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာအုပ္စု တစ္စုကို ေစလႊတ္ထားၿပီး ေလေၾကာင္း အတြက္ ဂ်ပန္ႏွင့္ ပူးေပါင္း ကင္းလွည့္မည္ ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္တို႔၏ စစ္တပ္ အင္အားကို ထိန္းခ်ဳပ္မည့္ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္သည့္ အစီအစဥ္သည္ အာရွပစိဖိတ္ တြင္ ပိုမို အေကာင္အထည္ ေပၚလာၿပီ ျဖစ္သည္။ အာရွပစိဖိတ္ တြင္ အႀကီးမားဆံုး စစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈ တစ္ခုျဖစ္သည့္ အိႏၵိယ၊ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဂ်ပန္တို႔၏ မာလာလာ ပူးေပါင္းစစ္ေရး ေလ့က်င့္မႈ ရွိသကဲ့သို႔ ယခု အေမရိကန္၏ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ သို႔ ေရာက္ရွိလာမည့္ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာအုပ္စု၊ ေတာင္ကိုရီးယား ရွိ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရး စနစ္ THAAD ၊ ဂ်ပန္ရွိ စစ္အေျခစိုက္ စခန္း၊ ဂ်ပန္စစ္တပ္ ႏွင့္ အိႏၵိယစစ္တပ္ တို႔သည္ တ႐ုတ္ကို အေကာင္းမြန္ဆံုး ထိန္းခ်ဳပ္ေပးမည့္ သူမ်ား ျဖစ္လာသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကလည္း သူ၏ စစ္ အသံုးစရိတ္ကို ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ တိုးျမႇင့္ အသံုးျပဳရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ ေနာက္ဆံုး ယခု ၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ႏွင့္သာ အဆံုးသတ္ ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္စစ္တပ္ တြင္ အားနည္းခ်က္ တစ္ခုရွိသည္။ ခရီးရွည္ ပ်ံၿပီး စစ္ဆင္ေရး တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္သည့္ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ တာေဝး ဗံုးႀကဲေလယာဥ္မ်ား မရွိျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္၌ ျပႆနာ တစ္ခုခုေပၚလာခဲ့ပါက ဂ်ပန္ရွိ ႏ်ဴကလီးယား သယ္ေဆာင္ ႏိုင္ေသာ B-52 ဗံုးႀကဲေလယာဥ္ မ်ားသည္ ခ်က္ခ်င္း ေရာက္လာမည္ ျဖစ္သည္။

B-52 ဗံုးႀကဲေလယာဥ္သ ည္ မိုင္ေပါင္း ၇၆၅ဝ အထိ မရပ္ဘဲ ပ်ံသန္းႏိုင္ၿပီး တ႐ုတ္စစ္တပ္ အတြက္ လိုအပ္ခ်က္သည္ ထို ေလယာဥ္မ်ဳိး ျဖစ္သည္။ ယခု တ႐ုတ္သည္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္ အတြက္ အေမရိကန္ကို အမ်က္ထြက္ ေနစဥ္မွာပင္ အိႏၵိယကပါ ေနာက္ထပ္ ပါဝင္ပတ္သက္ လာသည့္အတြက္ ထိုးႏွက္ခ်က္ႀကီး တစ္ခုျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ကင္းလွည့္ ကာကြယ္ေရးကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး အာဆီယံရွိ သူ၏ေစ်းကြက္ မ်ားကိုလည္း အိႏၵိယက လုယူဦးမည္ ျဖစ္သည္။

အိႏၵိယ၏ အားအထားရဆံုး က႑သည္ IT က႑ျဖစ္သည္။ ကမာၻ ေပၚ၌ IT က႑ အဖြံ႕ၿဖိဳးဆံုး ႏိုင္ငံကို အိႏၵိယဟု သတ္မွတ္ ထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အိႏၵိယသည္ သူအားအထား ရဆံုး IT က႑ အပါအဝင္ အေျခခံ စီးပြားေရး အေဆာက္အဦ အပိုင္းႏွင့္ အိႏၵိယ စီးပြားေရး ေစ်းကြက္ကို အာဆီယံ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ား၌ တ႐ုတ္ႏွင့္ အၿပိဳင္ မၾကာမီ ႏွစ္ဆတိုး ဖြင့္လွစ္ေတာ့မည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေရးသား လိုက္ရသည္။

ျမ၀တီေန႔စဥ္ ၊ စာ(၂၄)